“မိဘလုပ္ေကၽြး၊ ေၾကြးေဟာင္းေပး၊ စိတ္ေအးၾကေစရာ၊ ေက်ေအးၾကေစရာ”
“သားသမီးခ်စ္၊ ေကၽြးတုံလစ္၊ ေၾကြးသစ္ခ်သည္မည္”---ဟူေသာ လကၤာအရ စာေရးသူႏွင့္တကြ စာဖတ္ပရိသတ္အေပါင္းတုိ႔ ေၾကြးေဟာင္းဆပ္လ်က္ ေၾကြးသစ္ခ်ၾကပါစုိ႔။
“ေကၽြးေမြးမပ်က္၊ ေဆာင္ရြက္စီမံ၊ ေမြခံထုိက္ေစ၊ လွဴမွ်ေ၀၍ ၊ ေစာင့္ေလမ်ဳိးႏြယ္၊ ၀တ္ငါးသြယ္၊ က်င့္ဖြယ္သားတုိ႔တာ၊ က်င့္ဖြယ္သၼီးတုိ႔တာ”---ဆုိတဲ့ စာေရးသူ ငယ္ငယ္က သင္ခဲ့ရ က်က္ခဲ့ရ မွတ္ခဲ့ရေသာ လကၤာေလးတစ္ပုဒ္က ငယ္စဥ္ကေတာ့ စာေမးပြဲေအာင္ဘုိ႔ ဆရာရုိက္မွာေၾကာက္လုိ႔ ဒီႏွစ္ခုေလာက္အတြက္သာ အာဂုံေဆာင္ခဲ့ဘူးပါသည္၊ ယေန႔ထက္တုိင္ ေမ့မရႏုိင္ေသာ လကၤာေလးျဖစ္ခဲ့ပါသည္။
ခုေတာ့ အဲဒီလကၤာေလးရဲ႕ သေဘာအဓိပါယ္က နက္နဲခက္ခဲလွခ်ည္းတကားလုိ႔ ဆုိရမလုိျဖစ္ခဲ့ပါသည္။ စာေပဆုိတာ အနက္အဓိပါယ္ နားလည္ပါမွ စာေပရဲ့အရသာကို သိလာရပါသည္၊ စာေပ၏သေဘာအဓိပါယ္ကုိ နားမလည္လ်င္ မ်က္မျမင္ပုဏား ေျခာက္ေယာက္ကို ဆင္ႀကီးေခၚျပဘိသကဲ့သုိ႔ ကုိယ္ထင္ရာေျပာၾက ျငင္းၾက ခုန္ၾကျဖစ္ ရသလုိ ကုိယ္ထင္ရာ ကုိယ္သေဘာေပါက္ရာ စုိင္းတတ္ၾကပါသည္၊ ဒါေၾကာင့္ စာေပကို ျပည့္ျပည့္စုံစုံသိေအာင္ ေလ့လာလုိက္စားဘုိ႔လုိေပသည္၊ အဲဒီလကၤာေလး၏ အဓိပါယ္ က သားသၼီးမ်ားသည္ မိဘမ်ားအေပၚ ျပဳစုလုပ္ေကၽြး ေၾကြးေဟာင္းေပးရမည့္ ၀တၱရား ငါးပါးရွိပါသည္---
၁။ မိဘမ်ားကို ျပဳစုလုပ္ေကၽြးရမည္၊
၂။ မိဘမ်ား၏ လုပ္ငန္းကိစၥအ၀၀ကို ေဆာင္ရႊက္ေပးရမည္၊
၃။ မိဘမ်ား၏ ေကာင္းေမြကို ခံယူၾကရမည္၊
၄။ မိဘမ်ား ကြယ္လြန္သြားေသာအခါ အလွဴေပး၍ အမွ်ေပးေ၀ရမည္၊
၅။ မိဘမ်ား၏ မ်ဳးိရုိးကုိ ေစာင့္ေရွာက္ထိမ္းသိမ္းရမည္။
ဒီလကၤာေလးသည္ ျမတ္စြာဘုရား ေဟာၾကားထားခဲ့ေသာ “မာတုေပါသာက” သုတ္ကုိ အေျခခံၿပီး ေရွးေရွးက ပညာရွင္ႀကီးမ်ား ေရးဖြဲ႔ထားျခင္းျဖစ္သည္။ “ဒြိႏၷာဟံ ဘိကၡေ၀ န သုပဋိကာရံ ၀ဒါမိ မာတု စ ပိတု စ” ဒီပါဠိေတာ္အရ ျမတ္စြာဘုရားက ေလာကမွာ အေမနဲ႔အေဖတုိ႔ကုိ ဘယ္လုိပင္ ေကာင္းစြာေကၽြးေမြး ေစာင့္ေရွာက္ပါေသာ္ လည္း မိဘေတြ၏ ေက်းဇူးကုိ ဆပ္လုိ႔မကုန္ဘူးလုိ႔ ေဟာေတာ္မူခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ဒါေၾကာင့္ ျမတ္စြာဘုရားကုိယ္တုိင္လည္း သူ၏မိခင္ႀကီးကုိ ေက်းဇူးဆပ္ေသာအားျဖင့္ အဘိဓမၼာတရာေတာ္ကုိ နတ္ျပည္မွာ ၀ါတြင္းသုံးလပတ္လုံး ေဟာေတာ္ခဲ့ပါသည္၊ ယေန႔ မ်က္ေမွာက္ေခတ္အေရာက္မွာ ေလာကုတၱရာပညာမွာ အလြန္ပညာႀကီးၿပီး ထင္ရွားေသာ တိပိဋကဓရဓမၼဘ႑ာဂါရိက မင္းကြန္းဆရာေတာ္ႀကီးသည္ သူ၏ မိခင္ႀကီးကုိ မင္းကြန္း ဓမၼနာဒေက်ာင္းတုိက္မွာ ဇရပ္ေက်ာင္းေဆာက္ၿပီး ျပဳစုေကၽြးေမြး ေၾကြးေဟာင္းေပးခဲ့ဘူးသည္၊ မယ္ေတာ္ႀကီးက ျမင္းၿခံျပန္ခ်င္တယ္လုိ႔ ေျပာလွ်င္ သူကုိယ္တုိင္လုိက္ပုိ႔သည္၊ ျမင္းၿခံမွာလည္း အိမ္ေဆာက္ေပးၿပီး ျပည့္စုံေဆာင္ရြက္ ေပးသည္၊ တခါ မင္းကြန္းျပန္လာခ်င္တယ္ေျပာလွ်င္ ဆရာေတာ္ကုိယ္တုိင္ သြားေခၚခဲ့ သည္လုိ႔ ဆရာေတာ္ႀကီးကုိယ္တုိင္ အမိန္႔ရွိခဲ့ပါသည္၊ သီတဂူဆရာေတာ္သည္လည္း သူ၏မိခင္ႀကီးကုိ ဆရာေတာ္သီတင္းသုံးသည့္ စစ္ကုိင္းေတာင္ကို ေခၚၿပီး ထုံးဘုိရပ္ ကြက္ထဲမွာ အိမ္ေဆာက္ေပးကာ ခ်မ္းခ်မ္းသာသာ ထားခဲ့ပါသည္၊ မယ္ေတာ္ႀကီး ကြယ္လြန္သြားေသာ္လည္း ယေန႔ထက္တုိင္ သူ႕မယ္ေတာ္ႀကီးအတြက္ ရည္စူးၿပီး ႏွစ္စဥ္အထိမ္းအမွတ္အျဖစ္ သံဃာေတာ္မ်ား ပင့္ဖိတ္၍ တရားေဟာ အမွ်ေပးေ၀၍ ေၾကြးေဟာင္းဆပ္ေနဆဲျဖစ္ပါသည္။ သီတဂူဆရာေတာ္၏ ေၾကြးသစ္ခ်ေနသည္မ်ားကုိ အနည္းငယ္မွ် တင္ျပရမည္ဆုိလွ်င္---(၁)။ ရဟန္း သာမေဏ သူေတာ္ သီလရွင္ တစ္ေသာင္းေက်ာ္တုိ႔ သုံးေဆာင္ႏုိ္င္ေလာက္ေအာင္ ေန႔စဥ္ေပးလွဴေနေသာ သီတဂူေရ အလွဴေတာ္၊ (၂) ဂိလာနေပါင္း(၅၀)ေက်ာ္ခန္႔ကုိ ေန႔စဥ္ကုသေပးၿပီး ၀န္ထမ္းေပါင္း (၇၀)ေက်ာ္၊ အာရုံဆြမ္း ေန႔ဆြမ္းတုိ႔ျဖင့္ မပင္ပန္းရေလေအာင္ ဂိလာနသံဃာ(၃၀)ခန္႔ ကို ေန႔စဥ္ဆြမ္း ကပ္ေနေသာ သီတဂူအာယုဒါနေဆးရုံေတာ္၊ (၃) ေက်ာင္းတုိက္တြင္း သံဃာ(၈၀) ေက်ာ္တုိ႔ကုိ အာရုံဆြမ္း ေန႔ဆြမ္းတုိ႔ျဖင့္ မပင္ပန္းရေလေအာင္ ေန႔စဥ္ဆြမ္း ကပ္လ်က္ ပညာဒါနေပးလွဴေနေသာ သီတဂူကမၻာ့ဗုဒၵတကၠသုိလ္၊ (၄)စာသင္သား (၂၀၀)ေက်ာ္ တုိ႔ကို ပညာဒါနေပးေနေသာ ရန္ကုန္ဗုဒၵတကၠသုိလ္ႏွင့္ (၅) စာသင္သား (၁၀၀)ေက်ာ္တုိ႔ကုိ ပညာဒါနေပးေနေသာ မႏၱေလးသီတဂူဗုဒၵတကၠသုိလ္တုိ႔ပင္ ျဖစ္ပါ သည္။
ေလာကီပညာအရာမွာ အလြန္ပညာဥာဏ္ႀကီးေသာ ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမွဴး ခ်ဳပ္ ဦးသန္႔ကလည္း သူ႕မိခင္ႀကီး ေဒၚနန္းေသာင္ကုိ သူႏွင့္အတူ အေမရိကန္မွာ လုိက္ေနခ်င္ရင္ေန မေနခ်င္ရင္ ေမေမ့အတြက္ အၿမဲတမ္းေငြပုိ႔ေပးမယ္ဆုိၿပီး ျပည့္ျပည့္ စုံစုံ ထားခဲ့ပါသည္။ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းလည္း သူ႕မိခင္ႀကီးေဒၚစုကို သူႏွင့္အတူ ရန္ကုန္မွာ လုိက္ေနရင္ေန မေနခ်င္ရင္ နတ္ေမာက္မွာပဲ အိမ္ေဆာက္ေပးၿပီး ခ်မ္းခ်မ္း သာသာ ထားခဲ့ပါသည္။ စာေရးဆရာ ဒါရုိက္တာႀကီး ဦးသုခက မိဘေက်းဇူးသိတတ္လုိ႔ မိဘေက်းဇူးဆပ္ဘုိ႔အတြက္ အေမ့ေန႔ျဖစ္ေျမာက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ကာ မိဘေက်းဇူး သိၿပီး ေၾကြးေဟာင္းဆပ္ဘုိ႔ ျပာသုိလ္လျပည့္ အေမ့ေန႔ဟု သတ္မွတ္ႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစား သြားခဲ့ပါသည္။ သူႀကိဳးစားခဲ့သည့္အတုိင္းလည္း ႏွစ္စဥ္ျပာသုိလ္လျပည့္ေန႔တုိင္း အေမ့ ေန႔ကုိ မႏၱေလးၿမိဳ႕ႏွင့္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတြမွာ က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့ၾကပါသည္။ ယခု တင္ျပခဲ့ သည္ကား ထင္ရွားေသာပုဂၢိဳလ္မ်ား၏ ေက်းဇူးသိ၍ ေက်းဇူးဆပ္ပုံ သာဓကပင္ ျဖစ္ပါသည္။ မထင္ရွားေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ားသည္လည္း ဤေလာကထဲမွာ မိဘေက်းဇူး သိတတ္တဲ့ပုဂၢိဳလ္ေတြ ထုနဲ႔ေထးရွိႏုိင္ပါသည္။
ျမတ္စြာဘုရားလက္ထက္က သာ၀တၳိျပည္က သူေဌးသားရဟန္း ဦးတိႆသည္ သူ၏မိဘမ်ားကို ဆြမ္းခံ၍ေကၽြးကာ ေၾကြးေဟာင္းဆပ္ခဲ့ဘူးပါသည္၊ အဲဒီအေၾကာင္းကုိ တျခားရဟန္းေတြက ျမတ္စြာဘုရားကုိ ေလွ်ာက္ထားေသာအခါ ျမတ္စြာဘုရားက သူခြင့္ျပဳပါသည္ ေကၽြးေကာင္းပါသည္ဟု အမိန္႔ရွိေတာ္မူၿပီး တပည့္တုိ႔လုိ လူသားမဆုိ ထားဘိ တိရစၦာန္ေတြလည္း မိဘေက်းဇူးသိၿပီး ေၾကြးေဟာင္းဆပ္၍ ေၾကြးသစ္ခ်ဘူး ပါသည္ဆုိၿပီး ေကဒါရဇာတ္ကုိ ေဟာေတာ္မူခဲ့ပါ သည္။
လက္ပန္ေတာမွာေနတဲ့ ေကဒါရေက်းမင္းသည္ ေက်းေပါင္းႏွစ္ေထာင္ေလာက္ ၿခံရံၿပီး လယ္ကြင္းထဲ၌ စပါးေတြကို သူလည္း ၀ေအာင္းစားသည္ စားၿပီးျပန္ေသာအခါ စပါးႏွံတစ္ႏွံကုိ ကုိက္ခ်ီ၍ အၿမဲတမ္းျပန္သြားေလ႔ရွိသည္၊ အဲဒါကို လယ္ေစာင့္ ေယာက်္ားျမင္၍ လယ္ပုိင္ရွင္ကုိေျပာလ်င္ လယ္ပုိင္ရွင္က အဲဒီေက်းကုိ အရွင္ရေအာင္ ဖမ္းလုိ႔ ေစခုိင္းလုိက္သည္၊ လယ္ေစာင့္ေယာက်္ားက အရွင္ရေအာင္ ေၾကာ့ကြင္းေထာင ၍ဖမ္းကာ လယ္ပုိင္ရွင္အားေပးလွ်င္ လယ္ပုိင္ရွင္က အသင္ေက်းမင္း သင္သည္ အဘယ္ေၾကာင့္ စကားႏွံတစ္ႏွံကုိ ကုိက္ခ်ီ၍ ျပန္ပါသနည္း၊ သင္၏၀မ္းပုိက္သည္ တျခားေက်းေတြထက္ က်ယ္၍ ကုိက္ခ်ီပါသလား၊ သင္မွာ ဂုိေဒါင္မ်ားရွိ၍ ေနာင္ခါ စားဘုိ႔ သုိေလာင္ေနပါသလား၊ သုိ႔မဟုတ္လွ်င္ သင္နွင့္က်ဳပ္ ရန္သူျဖစ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္၏ စီးပြားပ်က္ေအာင္ လုပ္ေနပါသလားလုိ႔ ေမးခဲ့ပါသည္။
ေကဒါရေက်းမင္းက ကၽြန္ေတာ္မ်ဳိးမွာ ၀မ္းပုိက္လည္းမက်ယ္ပါ၊ ဂုိေဒါင္လည္း မရွိပါ၊ သင္ႏွင့္ ရန္သူလည္း မဟုတ္ပါ။ အကၽြႏု္ပ္၏ မိအုိ ဘအုိေတြကုိ ျပဳစုလုပ္ေကၽြး သည္ ေၾကြးေဟာင္းဆပ္သည္မည္ပါသည္၊ သားငယ္ သၼီးငယ္ေတြကို ေကၽြးေမြးေစာင့္ ေရွာက္ျခင္းသည္ ေၾကြးသစ္ခ်သည္မည္ပါသည္၊ အကၽြႏု္ပ္ႏွင့္ ေဆြမ်ဳိးမေတာ္ေသာ ေက်းအုိေတြကို ျပဳစုလုပ္ေကၽြးျခင္းသည္ ဥစၥာအုိးျမွပ္သည္မည္ပါသည္လုိ႔ ေျဖၾကား လုိက္ပါသည္။ ဒီေတာ့ လယ္ပုိင္ရွင္ပုဏ္ဏားႀကီးးက ေကဒါရေက်းမင္းေလးကုိ လႊတ္ေပးလုိက္ပါသည္လုိ႔ ျမတ္စြာဘုရားက ေဟာေတာ္မူခဲ့ပါသည္။
မိဘေတြကို ျပဳစုလုပ္ေကၽြးေသာအခါ ျမတ္စြာဘုရားက “ဧေကန ဘိကၡေ၀ အံေသန မာတရံ ပဋိဟေရယ်၊ ဧေကန အံေသန ပိတရံ ပဋိဟေရယ် ၀ႆသတာ ယုေကာ ၀ႆသတဇီ၀ီ ဥစၥာဒန ပရိမဒၵန ႏွာပန သမၻာဟန” ဒီပါဠိေတာ္ကုိ မန္လည္ဆရာေတာ္က မဃေဒ၀လကၤာမွာ---
“မိကုိလက္ယာ၊ ဘကိုလုက္၀ဲ၊ ကုိင္ခ်ီဆြဲလ်က္၊ ပခုံးထက္၀ယ္၊ အသက္ရာတုိင္၊ မမုန္းႏုိင္ဘဲ၊ ဆုံးတုိင္၀ပ္တြား၊ လုပ္ေကၽြးျငားလည္း၊ ေမြးဖြားပုိက္က်ဴး၊ ေၾကြးတင္ဘူး သည့္၊ ေက်းဇူးဂုဏ္ျပိဳင္၊ မဆပ္ႏုိင္ခဲ့”---လို႔ စပ္ဆုိထားပါသည္။ အေမကုိ လက္်ာပခုံး ထမ္း အေဖကုိ လက္၀ဲပခုံးမွာထမ္းၿပီး အသက္ဆုံးတုိင္ အေမႊးနံ႔သာ လိမ္းျခယ္ေပးျခင္း ေရပူေရေအးတုိ႔ျဖင့္ ေရခ်ဳိးေပးျခင္း အေၾကာေတြကုိ ဆုတ္နယ္ျပဳျပင္ေပးျခင္းတုိ႔ျဖင့္ ျပဳစုလုပ္ေကၽြးပါေသာ္လည္း မိဘမ်ား၏ ေက်းဇူးေတြကို မည္သူတစ္ေယာက္မွ် ကုန္စင္ ေအာင္ မဆပ္ႏုိင္ဘူးလို႔ ျမတ္စြာဘုရားက ေဟာေတာ္မူခဲ့ပါသည္။
“မိဘ သၼီးသား၊ ႏွစ္ဦးၾကား၊ ၀တၱရားကုိယ္စီ၊ ရွိၾကသည္”--- ဒီေနရာမွာ ဆုန္ေရသာ ရွိသည္ ဆန္ေရကနည္းသည္ဟု ဆုိရုိးရွိရာ မိဘမ်ားကသာ ၀တၱရားေက်၍ သားသၼီးမ်ားက ၀တၱရားေက်တဲ့သူ ဤေလာကမွာ အလြန္နည္းလြန္းလွသည္။ ဒါေၾကာင္ ေၾကြးေဟာင္းကင္းေသာ ေၾကြးသစ္ခ်ႏုိင္ေသာ ရဟန္းေကာင္း ရဟန္းျမတ္၊ ရွင္ေကာင္း ရွင္ျမတ္၊ သားေကာင္း သားျမတ္၊ သၼီးေကာင္း သၼီးျမတ္မ်ားျဖစ္ၾကရေလ ေအာင္ စာေရးသူအပါအ၀င္ စာဖတ္ပရိသတ္အေပါင္းတုိ႔သည္ ေၾကြးေဟာင္းဆပ္လ်က္ ေၾကြးသစ္ခ်ႏုိ္င္ၾကပါေစလုိ႔ ဆုေတာင္းလ်က္------

ရွင္သုခ(မင္းလွ)