မနက္ဖန္ႏွင့္ တဘက္ခါသည္ ၁၃၇၁-ခု၊ ကဆုန္လဆန္း (၄-၅) မဟာသႀကၤန္ အတက္ေန႔ႏွင့္ ႏွစ္ဆန္းတစ္ရက္ေန႔ျဖစ္သည္။ သုိ႔အတြက္ေၾကာင့္ ၄င္းႏွစ္ရက္တုိ႔ကို စာေရးသူသည္ အစ္ကုိႀကီး ကုိ၀င္းစိန္ႏွင့္ အေဒၚႀကီး ေဒၚက်င္ျမတုိ႔၏ ႏွစ္ပတ္လည္အတြက္ ရည္စူးၿပီး အေဆာင္ေနသံဃာေတာ္ အရွင္ျမတ္တုိ႔အား ဆြမ္းကပ္ၿပီး မိမိျပဳလုပ္ခဲ့သမွ် ျမတ္ပုညကုိ ၾကားသိပါေစ အမွ်ေ၀ပါသည္ နတ္လူ သာဓုေခၚႏုိင္ၾကပါေစေသာ္။

ရွင္သုခ(မင္းလွ)

ဤေန႔သည္ ၁၃၇၁-ခု၊(၁၅-၀၄-၁၀) မဟာသႀကၤန္အၾကတ္ေန႔ျဖစ္သည္။ စာေရးသူသည္ လြန္ခဲ့ေသာ (၇)ႏွစ္ခန္႔က ဘ၀တပါးသုိ႔ ေျပာင္းေရြ႕သြားေသာ မိမိ၏ အမအႀကီးဆုံးျဖစ္ေသာ ေဒၚအုံးျမင့္အား ရည္စူးၿပီး သံဃာေတာ္တုိ႔အား ဆြမ္းကပ္ျခင္းအမႈ ျပဳလုပ္ၿပီး ကုသုိလ္ပုည၏ အဘုိ႔အစုတုိ႔ကို အမႀကီးေဒၚအုံးျမင့္တကြ ျမင္အပ္ မျမင္အပ္ သတၱ၀ါ အနႏၱတုိ႔အား အမွ် အမွ် အမွ် ေပးေ၀ငွပါသည္၊ အမႀကီးေဒၚအုံးျမင့္ႏွင့္တကြ ေ၀ေနယ်မ်ားစြာ သတၱ၀ါတုိ႔သည္ အမွ်ရၾကၿပီးလွ်င္ ကုိယ္စိတ္ႏွစ္ျဖာ က်န္းမာ ခ်မ္းသာၾကသည္ ျဖစ္ၾကပါေစကုန္ေလာ့။

ေမာင္ေတာ္ေလး (ဗာရာဏသီ)။

ဤေန႔သည္ ျမန္မာ့သႀကၤန္ အက်ေန႔ျဖစ္သည္။ သုိ႔အတြက္ေၾကာင့္ လြန္ခဲ့ေသာ (၁၀)ႏွစ္ခန္႔က ဘ၀နတ္ေက်ာင္း ေျပာင္းေရြ႕သြားေသာ စာေရးသူ၏ မယ္ေတာ္ႀကီးေဒၚက်င္သိန္းအား ရည္စူးလ်က္ အေဆာင္၌ အတူသီတင္းသုံးေတာ္မူၾကေသာ သံဃာေတာ္(၁၁)ပါးအား ဆြမ္းကပ္ၿပီး ေမြးမိခင္ေက်းဇူးရွင္ မယ္ေတာ္ႀကီးအား အမွ် အမွ် အမွ် ေပးေ၀ပါသည္။ ေရာက္ရာဌာန ဘုံဘ၀မွ သာဓု သာဓု သာဓု ေခၚႏုိင္ပါေစသား၊ သာဓုေခၚႏုိင္ၿပီးလွ်င္ လူ႔ခ်မ္းသာ နတ္ခ်မ္းသာ ျဗဟၼာ့ခ်မ္းသာ နိဗၺာန္ခ်မ္းသာတုိ႔ကို ခံစား စံစားႏုိင္ပါေစလို႔ ဆုေတာင္းေမတၱာပုိ႔သအပ္ပါသည္။

သားေမာင္(ဗာရာဏသီ)

မနက္ဖန္ ၁၃၇၁-ခု ကဆုန္လဆန္း(၁)ရက္(၁၃-၀၄-၁၀)အဂၤါေန႔သည္ ျမန္မာ့ သႀကၤန္အႀကိဳရက္ျဖစ္သည္။ သူငယ္ခ်င္းတုိ႔ သႀကၤန္အႀကိဳမွာ ဘာလုပ္ၾကမွာလဲ ေျပာပါအုံး ေရေလာင္းၿပီးကစားမွာလား?၊ ဒါမွ မဟုတ္ စုေပါင္းၿပီး ကုသိုလ္လုပ္ၾကမွာလား?၊ တစ္ခုခုေတာ့ လုပ္ဘုိ႔ေကာင္းတယ္ေနာ္။ သူငယ္ခ်င္းတုိ႔ေရ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ပါးပါး ဆင္ႏြဲၾကပါစုိ႔။

ေက်ာင္းဖြင့္စေန႔၌ စာသင္ခန္းထဲတြင္ “ဦးေဆာင္မႈဘာသာရပ္” ကို လာေရာက္သင္ယူသည့္ေက်ာင္းသားမ်ားျဖင့္ ျပည့္္က်ပ္ေနခဲ့သည္။ ဤေက်ာင္းသားမ်ားသည္ ေနာင္၂-ႏွစ္ေနျပီးလွ်င္ စီးပြားေရးနယ္ထဲသို႔ ၀င္ေရာက္ၾကမည့္ "BA" ေက်ာင္းသားမ်ားျဖစ္သည္။ ပထမဆံုးအခ်ိန္မို႔ ဆရာ၏ အလာကို တက္ၾကြစြာ သူတို႔ေစာင့္ေနၾကသည္။ ခဏအၾကာတြင္ ဧည့္သည္ေတာ္ ႏွစ္ဦးႏွင့္အတူ ဆရာကဦးေဆာင္ျပီး စာသင္ခန္းထဲသို႔ ၀င္ေရာက္လာသည္။
ဧည့္သည္ေတာ္ ႏွစ္ဦးအနက္ တစ္ဦးမွာ မ်က္ႏွာစိမ္းလူငယ္တစ္ဦးျဖစ္ျပီး က်န္တစ္ဦးမွာ စီးပြားေရး နယ္ပယ္တြင္ လူသိမ်ားေသာ နာမည္ၾကီးပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးျဖစ္သည္။ အသက္အရြယ္ ဆရာႏွင့္မတိမ္းမယိမ္း (၆၀) ခန္႔ရွိမည္။
ေရွးဦးစြာ ဆရာက လူငယ္ႏွင့္ မိတ္ဆက္ေပးသည္။ သူသည္ ယခင္ႏွစ္က ဤေက်ာင္းမွာ ေက်ာင္းျပီးသြားေသာ အဆင့္တစ္ရ "BA" ေက်ာင္းသား တစ္ဦးျဖစ္ျပီး က်န္တစ္ဦးမွာ ဆရာ၏အထက္တန္း ေက်ာင္းေနဖက္ သူငယ္ခ်င္းျဖစ္သည္။ သူ၏ပညာအရည္အခ်င္းမွာ အထက္တန္း ေအာင္ရံုမွ်သာျဖစ္သည္။
ဆရာက ဤဧည့္သည္ေတာ္ ႏွစ္ဦးသည္ “ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းတစ္ဦး” ဟုေသာ ေခါင္းစဥ္ကို မိနစ္၂၀ၾကာမွ် ေဟာေျပာၾကမည္ျဖစ္ျပီး သူတို႔ေဟာေျပာေသာျခားနားခ်က္ကို ေက်ာင္းသားမ်ားက ေရးမွတ္ရမည္ျဖစ္သည္။ ပထမဦးစြာ အဆင့္တစ္ရ ေက်ာင္းသားက မိနစ္(၂၀) အခ်ိန္တိုတို အတြင္းတြင္ နာမည္ၾကီးေခါင္းေဆာင္ ငါးဦးတို႔၏ အေတြ႔အၾကံဳႏွင့္ ဦးေဆာင္ပံုမ်ားကို ေျပာခဲ့သည္။
ထိုသူငါးဦးမွာ GE(General Electric) မွ Jack Welch၊ Intel မွ Andrew S. Grove၊ စီမံခန္႔ခဲြမႈး Peter F. Drucker ႏွင့္ ထိုင္၀မ္မွ နာမည္ၾကီးႏွစ္ဦးလည္းပါ၀င္သည္။ ထိုသူငါးဦး၏ ဦးေဆာင္နည္းမွာ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းတစ္ဦးတြင္ ရွိသင့္သည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။ လူငယ္မွာ ယံုၾကည္မႈအျပည့္ႏွင့္ ေျပာေဟာအျပီး မိုက္ခရိုဖုန္းကို ေနာက္လူအား ကမ္းလိုက္သည္။ ထိုသူမွာ တစ္ခ်က္ျပံဳးျပီး စကားစလိုက္သည္။ “ ဒီေခါင္းေဆာင္းေကာင္း တစ္ဦး ဆိုတဲ့ေခါင္းစဥ္ကို ကြ်န္ေတာ္ စကားတစ္ခြန္းထဲနဲ႔ပဲ အျပီးသတ္လိုက္လို႔ရတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကြ်န္ေတာ့္ကိုအေခ်ာင္ခိုတယ္ ထင္မွာဆိုလို႔ ဒီစကား တစ္ခြန္းကို မိနစ္(၂၀)အသံုးျပဳျပီး ကြ်န္ေတာ္ေျပာရေတာ့မယ္။ ဒီဦးေဆာင္မႈကို ႐ႈပ္ေထြးေအာင္ လုပ္ခဲ့မိတဲ့ကြ်န္ေတာ့္အျဖစ္လို႔ ေနာင္တစ္ခ်ိန္မွာ မၾကံဳၾကေစဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္”“ကြ်န္ေတာ့္လုပ္သက္ အႏွစ္(၄၀)လံုးလံုးမွာ ကြ်န္ေတာ္သိခ်င္တဲ့ကိစၥတစ္ခုကို မျပတ္ေလ့လာခဲ့မိတယ္။ အဲတာကေတာ့ ကြ်န္ေတာ့္ ကုမၸဏီမွာ အလုပ္လာလုပ္တဲ့ လူေတြဟာ “ေငြ” ေၾကာင့္မဟုတ္ဘဲ “စိတ္”ေၾကာင့္လားဆိုတာပါပဲ။အဲတာကို သိဖို႔ အႏွစ္(၄၀)လံုး ကြ်န္ေတာ္ ေလ့က်င့္ခဲ့ရတယ္” (ဤေနရာတြင္ “စိတ္”ေၾကာင့္ဆိုသည္မွာ စိတ္ပါလက္ပါ ကိုဆိုလိုျခင္းျဖစ္ျပီး“ေငြ”ေၾကာင့္ ဆိုသည္မွာ လချဖစ္သည္)
“ေငြ”ေၾကာင့္ဆိုတာက လုပ္ရတာ လြယ္ပါတယ္။ စီမံခန္႔ခဲြတဲ့ ပညာရွိရင္ လံုေလာက္ပါျပီ။ ဒါေပမယ့္ “စိတ္”ေၾကာင့္ဆိုတာက ခက္တယ္။ ၀န္ထမ္းေတြ ကိုယ့္ကို စိတ္ထဲကေန လက္ခံလာဖို႔လိုတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကြ်န္ေတာ့္အေနနဲ႔ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္း တစ္ဦးဆိုတာ အက်ယ္တ၀င့္ ေျပာေနစရာ မလိုဘူး“ေခါင္းေဆာင္ ေကာင္းတစ္ဦးျဖစ္ဖို႔ သင္ယူေနတာဟာ လူလုပ္တတ္ဖို႔သင္ယူေနတာနဲ႔ အတူတူပဲ” ဆိုတဲ့ စကားတစ္ခြန္းနဲ႔ပဲ ခုနားေခါင္းစဥ္ကို ေျပာခ်င္ပါတယ္”“ဒီေခါင္းစဥ္ကို ဘာမွ နားမလည္တဲ့အဆင့္၊ ပ ရာထူး၊ ဒု ရာထူး၊ တ ရာထူးကေန သူေဌးအထိ အဆင့္(၅)ခုခဲြျပီး ကြ်န္ေတာ္ေျပာခ်င္ပါတယ္။ လူလုပ္တတ္ဖို႔အတြက္ အဆင့္တစ္ဆင့္ခ်င္းကို ကြ်န္ေတာ္ေလ့လာခဲ့တယ္။ အဆင့္(၅)ဆင့္ထဲကို ႏွစ္(၄၀)ေလာက္ ကြ်န္ေတာ္ ျဖဳန္းခဲ့ရတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ေက်ာင္းျပီးစ ဘာမွမသိ နားမလည္တဲ့ အခ်ိန္တုန္းက No ဆိုတာကို နည္းနည္းပဲ ေျပာျပီး Yes ဆိုတာကို မ်ားမ်ားေျပာ တတ္ေအာင္ က်င့္ခဲ့တယ္။ အလုပ္ကေပးတဲ့ ကိစၥေတြ ဘယ္ေလာက္ခက္ခဲပါေစ ကြ်န္ေတာ္ Noလို႔ မေျပာဘူး။ အဲဒီကိစၥကို ကိုယ္တိုင္ဘယ္လို ေျဖရွင္းမလဲ ဆိုတာပဲ ကြ်န္ေတာ္စဥ္းစားတယ္။ အဲဒီလို ေလ့က်င့္တာ ၾကာလာေတာ့ ကုိယ့္ကို တေျဖးေျဖး ၾကီးျပင္းလာျပီလို႔ ခံစားမိတယ္”“အဲဒီလိုနဲ႔ ရာထူးတက္ျပီး ပထမအဆင့္ကို ေရာက္ေတာ့ နည္းနည္းေျပာျပီးမ်ားမ်ားနား ေထာင္တတ္ ေအာင္ က်င့္ခဲ့တယ္။ နားေထာင္ႏိုင္တဲ့ အခ်ိန္မွာ ကြ်န္ေတာ္ ႏုတ္မဟခဲ့ဘူး။ သူတို႔ေျပာတ့ဲ စကားေတြထဲက ဘယ္အရာဟာ အေရးၾကီးသလဲဆိုတဲ့အခ်က္ကို ခဲြတတ္ေအာင္ ကြ်န္ေတာ္က်င့္ခဲ့တယ္။ ေလ့က်င့္တာ ၾကာလာေတာ့စကားေျပာတဲ့အခ်ိန္မွာ အေရးၾကီးတဲ့ အခ်က္ကိုပဲေျပာတဲ့ အသိကိုရလိုက္တယ္”“ရာထူးေနာက္တစ္ဆင့္ တက္ေတာ့ “ငါ”ဆိုတာကို နည္းႏိုင္သမွ်နည္း “သူ”ဆိုတာကိုမ်ားႏိုင္သမွ် မ်ားေအာင္ က်င့္ခဲ့တယ္။ ဒါက သူတစ္ပါးအတြက္ ပိုစဥ္းစားေပးျပီး ကိုယ့္အတြက္ ေလ်ာ့စဥ္းစားတာကို ေျပာတာ..ဘာမဆိုတစ္ဖက္လူရဲ႔ ႐ႈေထာင့္က ၾကည့္ေပးတယ္။ ေလ့က်င့္တာ ၾကာလာေတာ့ သေဘာထားၾကီးလာတယ္.. ရက္ေရာ တတ္လာတယ္”“ေနာက္တစ္ဆင့္ ထပ္တက္ေတာ့ အေဟာင္းနည္းျပီး အသစ္ကို မ်ားမ်ား လက္ခံတတ္ေအာင္ က်င့္ခဲ့တယ္။ သေဘာက ကြ်န္ေတာ္လုပ္လို႔ ေအာင္ျမင္ခဲ့တဲ့ အရာေတြကိုထပ္သလဲလဲ မလုပ္ေတာ့ဘူး။ လုပ္ရင္ အသစ္ အဆန္းကို မစမ္းသပ္မိမွာစိုးလို႔… ေလ့က်င့္တာ ၾကာလာေတာ့ အသစ္ေတြကို မျပတ္ ထြင္ႏိုင္ခဲ့တယ္”“ေနာက္ဆံုး ကုမၸဏီေထာင္ျပီး ကိုယ္တုိင္သူေဌးလုပ္ေတာ့ သိတာကို နည္းျပီးမ်ားမ်ားဖတ္တတ္ ေအာင္ ကြ်န္ေတာ္က်င့္ခဲ့တယ္။ ဘာမွ မသိနားမလည္တဲ့ အဆင့္ကေနတစ္ဖန္ျပန္စဖို႔ ကိုယ့္ကိုေလ့က်င့္ခဲ့တယ္။ အခ်ိန္ေပးျပီး စာပိုဖတ္ခဲ့တယ္။ စာဖတ္မ်ားလာေတာ့ ကို္ယ္မသိ နားမလည္တာမ်ားေသးေၾကာင္း ကိုယ့္ရဲ႕ဟာကြက္ေတြကို ျပန္ျမင္လာတယ္”ေနာက္ဆံုးတြင္ ဆရာက ေက်ာင္းသားမ်ားအား အေတြ႔အၾကံဳ မရွိသူႏွင့္ ရွိသူကို ေဟာေျပာခိုင္းရျခင္း၏ အဓိက ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ ရိုးရွင္းေသာ အျဖစ္တစ္ခုကို ေက်ာင္းသားမ်ား ကိုယ္တိုင္ခံစားမိ ေစရန္ႏွင့္ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းတစ္ဦးျဖစ္ရန္ ၾကံစည္ေနသူမ်ား လူပီသဖို႔ အရင္ၾကိဳးစားသင့္ေၾကာင္းေျပာသြားခဲ့သည္။ မိမိကိုယ္တိုင္က လူမလုပ္္တတ္ခဲ့ရင္ လူေတြကို ဘယ္လို ဦးေဆာင္မလဲ… အသိပညာဆိုတာ လူပီသတာနဲ႔ ဆက္ႏြယ္ေနတယ္။

ေမာင္ဖိုးကာ(မန္း)

ထေျမာက္ေအာင္ျမင္ေသာ ဘ၀တစ္ခုတည္ေဆာက္ေရးတြင္ ေႏွာက္ယွက္ဟန္႔တားစရာတစ္ခုကား အျခားသူမ်ားအေပၚတြင္ အျပစ္ပုံခ်တတ္ေသာ အေလ့အထျဖစ္သည္။ သူတစ္ပါးကို အျပစ္ပုံခ်တတ္ျခင္းသည္ ကမာၻဦးကတည္းကရွိလာသည့္ လူေတြ၏ညံ့ဖ်င္းေသာ သဘာ၀တစ္ရပ္ျဖစ္သည္။
လုပ္ငန္းခြင္တြင္ ျပႆနာတစ္စုံတစ္ခုေပၚလာသည့္အခါ သူ ငါ ထုိးခ်၊ ငါ သူထိုးခ်ႏွင့္အျပစ္ကို ေရွာင္ၾကျခင္းမွာ ဓမၼတာလုိျဖစ္ေနသည္။ " ကၽြန္ေတာ္ႏွင့္မဆုိင္ဘူးဗ်၊ ဟိုလူလုပ္တဲ့ကိစၥပါ " "ဌာနကကၽြန္ေတာ့ကို မသိတတ္ဘူးဗ်ာ ၊ အဲ့ဒီေတာ့ ကၽြန္ေတာ္လဲ ဘာျပန္သိတတ္စရာလိုမလဲ " စသည့္ စကားမ်ားသည္ သူတစ္ပါးကို အျပစ္ပုံခ်တတ္သူ၊ တာ၀န္ေရွာင္တတ္သူတို႕၏ သဘာ၀ကိုျပေနသည့္ စကားမ်ားျဖစ္သည္။ စင္စစ္ ဤကဲ့သို႕ သူတစ္ပါးကိုလႊဲခ်တတ္ေသာစိတ္သည္ မရင္းက်က္သူတုိ႕စိတ္ (သို႕) ငါစြဲ စိတ္ရွိသူမ်ားသာျဖစ္ၾကသည္။
ေအာင္ျမင္မႈရတဲ့အခါမွာငါေၾကာင့္ ငါလုပ္လို႕ဆိုျပီး ရင္ေကာ့ေခါင္းေမာ့တတ္တာ၊ ရႈံးတဲ့အခါမွာေတာ့ "သူ႕ေၾကာင့္၊ သူမေကာင္းလို႕" ဆုိျပီး သူမ်ားကို လက္ညွိဳးထိုးအျပစ္ပုံခ်တတ္တာ စိတ္ဓါတ္ေအာက္တန္းက်သူ ေတြရဲ႕ သဘာ၀တစ္ခုျဖစ္တယ္။ တစ္ခါတစ္ေလက်ေတာ့လည္း "ငါ့ေၾကာင့္ ၊ငါလုပ္လုိ႕ေအာင္ျမင္တာ၊ ငါသာဦးေဆာင္ေနရာကေနရမယ္ " ဆုိတဲ့စိတ္ေတြ၀င္လာပါတယ္ ။ အဲ့ဒီ ငါစြဲစိတ္ေတြ ၀င္လာတာနဲ႕ အခ်င္းခ်င္းညီညြတ္မႈ စတင္ျပိဳကြဲေတာ့တာပါပဲ။
ရႈံးတဲ့အခါ သူ႕ေၾကာင့္ ၊ ငါ့ေၾကာင့္ လက္ညွိဳးထုိးလုိ႕ အျပစ္ေတြပုံခ်လုပ္ၾကတာကေတာ့ မဆန္းေတာ့ပါဘူး။ အလုံးကေတာ့ ငါစြဲစိတ္ရွိေနၾကလို႕ပါ။ ရႈံးရႈံးႏိုင္ႏိုင္ ျပႆနာျဖစ္ေစတဲ့ အရင္းခံအေၾကာင္းတရား ငါစြဲစိတ္ ကိုေဖ်ာက္ပစ္ႏုိင္မွသာ ျပႆနာေတြေလ်ာ့ပါးသြားမွာျဖစ္ပgတယ္။ " တစ္ေယာက္အားျဖင့္ မယူႏိုင္တာ အမ်ားအားနဲ႕ရေအာင္ယူမယ္ " ဆုိတဲ့ သေဘာတရားကိုထားျပီး အမ်ားအားကိုးရဖို႕အတြက္ ေပါင္းစည္း လုပ္ကိုင္ၾကရမွာပါ။
ကမာၻၾကီးတစ္ခုလုံးဟာ " ရြာႀကီး " တစ္ရြာအဆင့္ေလာက္သာရွိေတာ့တဲ့ ဒီေခတ္ႀကီးမွာ " ငါစြဲစိတ္ " ေတြလြန္ကဲၿပီး ေသြးနထင္ေရာက္ေနရင္ေတာ့ တစ္ေယာက္ထဲ အမ်ားၾကားထဲကကြဲထြက္ေနပါလိမ့္မယ္ ။ ဒါေၾကာင့္ လူၾကီးလူေကာင္းဆန္ဆန္ေတြးေခၚတတ္ဖို႕ ငါစြဲစိတ္ကိုေဖ်ာက္ျပီး တာ၀န္ယူတတ္သည့္စိတ္ေလး ထားတတ္ဖို႕ႀကိဳးစားသင့္ပါတယ္။

ေမာင္ဖုိးကာ(မန္း)