“ရာဇဝင္ကို ႐ိုင္းေစသူမ်ား”

၁၉၉၃-ခုႏွစ္ေလာက္ဆီကေပါ့။ အဲဒီတုန္းက မႏၱေလးၿမိဳ႕၊ မစိုးရိမ္တိုက္သစ္ႀကီး သံုးခုရဲ႕ (ယခု)ပဓာန နာယက ျဖစ္တဲ့ ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး ကလည္း ေလာကတၳစရိယာျပစ္မႈနဲ႔ နန္းတြင္းဆူညံေတာရမွာ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ သီးျခား အပူေဇာ္ခံ အျဖစ္ တစ္ႏွစ္ခြဲေက်ာ္ ခ်ီးေျမႇာက္ၿပီး ျပန္ၾကြလာခါစ သာသာပါ။ မႏၱေလးစာသင္တိုက္ႀကီးမ်ားရဲ႕အေက်ာ္အေမာ္ ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ား တစ္ေနရာမွာ ဆံုၾကတဲ့ မေထရ္ျမတ္တို႔ စကားဝိုင္းတစ္ခုကို ၾကားနာမွတ္သားလိုက္ရပါတယ္။ ဒီစကား ဝိုင္းမွာ.... မႏၱေလးၿမိဳ႕၊ ဘုရားႀကီးတိုက္က အဘိဓဇမဟာရ႒ဂု႐ု၊ ႏိုင္ငံေတာ္ သံဃမဟာနာယက နယားဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး လည္း ပါပါတယ္။ နယားဆရာေတာ္ႀကီးရဲ႕တူ အရွင္ျမတ္တစ္ပါးကလည္း ေလာကတၳစရိယာမႈနဲ႔ပဲ ဝတ္ျဖဴစင္ၾကယ္လဲၿပီး ရဲဘက္လို႔ အမည္ေပးထားတဲ့ ေသြးရဲရဲ၊ ေခြ်းရဲရဲ စခန္းအပို႔ခံထားရတဲ့အခ်ိန္ ျဖစ္ေနလို႔ စကားဝိုင္းမွာပါတဲ့ မေထရ္ႀကီးတစ္ပါးက နယား ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးကို “ဆရာေတာ့္တူ အေၾကာင္းေရာ ဘယ္လိုမ်ား ၾကားတုန္း၊ လြတ္ေျမာက္ရာ လြတ္ေျမာက္ ေၾကာင္းေလး ဘာေလးမ်ား ဆရာေတာ္ အေနနဲ႔ မေစာင့္ေရွာက္ႏိုင္ ဘူးလား”ဆိုတဲ့ အေၾကာင္း ေမးေလွ်ာက္ပါတယ္။ နယားဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးက “ေမးမေနနဲ႔ဆရာေတာ္ .. ဒီေကာင္က လူမိုက္ပဲဟာ မိုက္လို႔ အဖမ္းခံရၿပီး ေထာင္က်တာ၊ ဘာလုပ္ေပး စရာလိုမလဲ”လို႔ ျပန္ၾကားပါတယ္။ အဲဒီစကားဝိုင္းမွာ ၿငိမ္ၿပီး နားေထာင္ေနတဲ့ မစိုးရိမ္ တိုက္သစ္ဆရာေတာ္က “ဆရာေတာ္ ေထာခ်သူနဲ႔ ေထာင္က်သူမွာ ေထာင္က်သူက လူမိုက္၊ ေထာင္ခ်သူကေတာ့ လူ လိမၼာလို႔ ဆိုရမွာလား”ဆိုေတာ့ “ေထာင္က်ပါတယ္ဆို မွေတာ့ လူမိုက္ေပါ့”တဲ့။ “ဒါျဖင့္ရင္ အဇာတသတ္နဲ႔ ဗိမၺိသာရမင္းႀကီးတို႔ႏွစ္ဦးမွာ အဇာတသတ္က လူလိမၼာ၊ ဗိမၺိသာရမင္းႀကီးက လူမိုက္ႀကီးလို႔ ဆိုရမလား ဆရာေတာ္”လို႔ ထပ္ၿပီးေလွ်ာက္ထားလိုက္ေတာ့ နယားဆရာေတာ္ႀကီးက မစိုးရိမ္ ဆရာေတာ္လည္း မၾကာခင္ေလးကမွ အဲဒီေနရာက ထြက္လာခဲ့တာကို သတိရၿပီး “ဘြာ .. ဘြာ .. တပည့္ေတာ္ေျပာတဲ့ ေထာင္က်သူဆိုတဲ့အထဲမွာ မစိုးရိမ္ဆရာေတာ္ မပါဘူး”တဲ့။ “ဗိမၺိသာရမင္းႀကီးေရာ ဆရာေတာ္”ဆိုေတာ့ “အဲ .. ကိုယ့္တူကို ေဒါသျဖစ္လို႔ ေျပာလိုက္မိတာပါ၊ ဒီလိုလည္း မဟုတ္ ပါဘူး”ဆိုၿပီး စကားကို ေလွ်ာခ်သြားပါတယ္။ ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ား အခ်ီအခ်ေျပာေနတဲ့ အေၾကာင္းအရာကို နားေထာင္ရင္း ေလာကသဘာဝေတြဟာ ဓမၼ သဘာဝအရ အေလးအနက္ ဆင္ျခင္ၾကည့္တဲ့အခါ အမွတ္တမဲ့ သိထားတာေတြနဲ႔ တကယ့္အမွန္တရားတို႔ ေျပာင္းျပန္ျဖစ္ေန တတ္တာကို သတိထား မိလိုက္တယ္။ အထင္ရွားဆံုးအျဖစ္နဲ႔ သတိထားလိုက္မိတာကေတာ့ “အရအကုန္နဲ႔ အ႐ံႈးအျမတ္”ဆိုတဲ့ ကိစၥပါပဲ။ ေလာကထဲမွာေတာ့ “ရရင္ျမတ္တယ္၊ ကုန္ရင္ ႐ံႈးတယ္”လို႔ပဲ ခပ္ေပါ့ေပါ့ မွတ္ထင္ခံယူၾကတာမ်ားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း နံနက္လင္း အိပ္ရာကႏိုးတာနဲ႔ တၿပိဳင္နက္ “ရေအာင္ရွာဖို႔”ဆိုတဲ့ အေတြးက ပထမဆံုး စိုးမိုးထားၾကေတာ့တာေပါ့။ အခု ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ားေျပာတဲ့ အဇာတသတ္နဲ႔ဗိမၺိသာရမင္းႀကီးတို႔ရဲ႕ ျဖစ္ရပ္စံုကို အေသအခ်ာစဥ္းစားၿပီး ေတြးၾကည့္ လိုက္ေတာ့ အဇာတသတ္မင္းဟာ အဂၤတိုင္း၊ မဂဓတိုင္းဆိုတဲ့ တိုင္းႀကီးႏွစ္တိုင္းကို အာဏာပိုင္တဲ့ ရာဇၿဂိဳဟ္ရဲ႕ ထီးနန္း စည္းစိမ္ကို ရထားသူ။ ဗိမၺိသာရ မင္းႀကီးကေတာ့ ထီးနန္းစည္းစိမ္ကို စြန္႔လႊတ္ရသူေပါ့။ ဒါေပမယ့္ အဇာတသတ္ဟာ ဒီထီးနန္းစည္းစိမ္ကို တရားသျဖင့္ ရယူခဲ့သူ မဟုတ္ပါဘူး။ အလြန္ကို မဖြယ္မရာျဖစ္တဲ့ အဖသတ္ ကံႀကီးကို က်ဴးလြန္ၿပီး ရယူပိုင္ဆိုင္ထားတာပါ။ ဒါေၾကာင့္လည္း အရႀကီးသေလာက္ အ႐ံႈးကလည္း ႀကီးလွပါတယ္။ ထီးနန္းစည္းစိမ္ကို ရယူပိုင္ဆိုင္ ထားစဥ္မွာ ကိုပဲ ညဥ့္အခ်ိန္ေရာက္လို႔ အိပ္စက္မယ္ဆိုၿပီး မ်က္လံုးႏွစ္ခု မွိတ္လိုက္တာနဲ႔ တၿပိဳင္နက္ ဓားလွံေတြ အရာမကနဲ႔ ထိုးၾက၊ ခုတ္ၾကေတာ့ မလို ငရဲနိမိတ္ေတြ ထင္ျမင္ၿပီး တဖ်ပ္ဖ်ပ္တုန္လႈပ္ လန္႔ႏိုးေနရလို႔ အိပ္ေကာင္းျခင္းနဲ႔ မအိပ္စက္ႏိုင္ပါဘူးတဲ့။ အမ်ားအျမင္မွာ နန္းေတာ္ေပၚက ရွင္ဘုရင္၊ သူ႔ရင္ထဲမွာေတာ့ တကယ့္ငရဲသားပါ။ (ဒီဒုကၡႀကီးကေတာ့ ေနာင္အခါ ဘုရား ရွင္နဲ႔ေတြ႕ခြင့္ရလို႔ သာမည ဖလသုတ္ဆိုတဲ့ ေဒသနာေတာ္ႀကီးကို နာယူၿပီးတဲ့အခါမွာ ကင္းလြတ္ခြင့္ ရသြားခဲ့ပါတယ္။) ေနာက္ထပ္ ႐ံႈးခ်က္နာတာကေတာ့ သူခင္းခဲ့တဲ့ “အဖသတ္နန္းယူ”ဆိုတဲ့ နမူနာဆိုးႀကီးက သားစဥ္ေျမးဆက္ ငါးဆက္အထိ လိုက္လာလို႔ ရာဇၿဂိဳဟ္ရဲ႕ အစဥ္အလာႀကီးမားသေလာက္ ေခတ္ၿပိဳင္ဝန္းက်င္က ေလးစားရတဲ့ ရာဇဝင္ဟာ မ်က္ႏွာမေဖာ္ဝံ့ေလာက္ ေအာင္ ႐ိုင္းသြားခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ရာဇဝင္႐ိုင္းတဲ့ဒဏ္ကို မခံမရပ္ႏိုင္ၾကေတာ့တဲ့ တိုင္းသူ ျပည္သားေတြက ငါးေယာက္ ေျမာက္ အဖသတ္ဘုရင္ “နာဂဒါသ”ကို ဝိုင္းဝန္းလုပ္ၾကံ အဆက္ျဖတ္လိုက္ၾကလို႔ ဒီမ်ိဳးႏြယ္ ျပတ္သြားခဲ့တာပါ။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ အဇာတသတ္ဟာ ရာဇဝင္ကို ႐ိုင္းေစတဲ့ ရွင္ဘုရင္အျဖစ္လည္း မွတ္တမ္း ဝင္သြားပါတယ္။ (ဒီမွတ္တမ္းဆိုးႀကီးက ဘယ္လိုမွ ပယ္ဖ်က္လို႔ မရပါဘူး။ ခုထိ ပိဋကတ္ေတာ္ထဲမွာ ထင္ရွားရွိေနဆဲပါ။) ေနာက္ဆံုး ျမတ္စြာဘုရားရွင္နဲ႔ေတြ႕ၿပီး သာမညဖလသုတ္ ေဒသနာေတာ္ကို ေဟာၿပီးတဲ့အခါ ဘုရားရွင္မိန္႔ၾကားလို႔ သိလိုက္ ရတာက တကယ့္ ႐ံႈးခ်က္နာတာပါ။ “တကယ္လို႔သာ အဇာတသတ္ဟာ အဖသတ္ကံဆိုတဲ့ ပဥၥာနႏၱရိယကံႀကီးကို မက်ဴးလြန္ခဲ့ရင္ ေဒသနာေတာ္ရဲ႕အဆံုးမွာ ေသာတာပန္အရိယာ ျဖစ္ကိုျဖစ္ရမွာ။ ခုေတာ့ သူ႔ရဲ႕ ေသာတာပန္ျဖစ္ႏိုင္စြမ္း ပါရမီအရင္းအျမစ္ကို အဖသတ္ကံႀကီးနဲ႔ တူးၿဖိဳၿပီး ထီးနန္းစည္းစိမ္နဲ႔ လဲစားခဲ့မိလို႔ အရိယာျဖစ္ခြင့္ ႐ံႈးသြားၿပီတဲ့။ (ဒီအ႐ံႈးဟာလည္း ခုထိအဖတ္ဆယ္လို႔ မရေသးပါဘူး။) ဒါတင္မကေသးဘူး ပဥၥာနႏၱရိယကံႀကီးဆိုတာ မဂ္တား၊ ဖိုလ္တားျဖစ္႐ံုသာမက အပါယ္မ်ိဳးေစ့ စစ္စစ္ႀကီးလည္း ျဖစ္တာေၾကာင့္ ဘယ္လို ကုသိုလ္မ်ိဳးနဲ႔မွ ေျပေပ်ာက္ေအာင္ အစားထိုးလို႔လည္း မရပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ အဇာတသတ္ မင္းႀကီးဟာ ဘုရားရွင္နဲ႔ေတြ႕ၿပီး သာသနာေတာ္မွာ အေရးအပါဆံုးျဖစ္တဲ့ သာမညဖလသုတ္ေဒသနာေတာ္ႀကီးကို နာၾကား ခြင့္ရလို႔ သာသနာ ေတာ္မွာ အေရးအပါဆံုး ပထမသဂၤါယနာတင္ပြဲရဲ႕ သာသနာ့ဒါယကာႀကီးျဖစ္တဲ့အထိ ကုသိုလ္ေတြ ပြားခဲ့ေပမယ့္ အဝီစိအထိ လားေရာက္ ရမယ့္အေရးေလာက္ကိုပဲ ဟန္႔တားႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ေသသည္ရဲ႕အျခားမဲ့မွာေတာ့ “ေလာဟကုမၻီ”ဆိုတဲ့ ငရဲမွာ က်ေရာက္ရ ပါတယ္။ အႏွစ္ေျခာက္ေသာင္းၾကာမယ္ဆိုေတာ့ အခုအထိလည္း အဲဒီမွာ အ႐ံႈး ဒဏ္ကို ခံေနရဆဲပါ။ အရအကုန္နဲ႔အ႐ံႈးအျမတ္ ဒါေတြအားလံုးကို ၿခံဳၾကည့္လိုက္တဲ့အခါ “လုပ္ရပ္၊ ျဖစ္ရပ္ေတြရဲ႕ စာရင္းခ်ဳပ္ အျမတ္အ႐ံႈးဆိုတာ ရျခင္း၊ ကုန္ျခင္း တို႔နဲ႔ တိုင္းတာလို႔ မမွန္ႏိုင္ဘူး။ တရားျခင္း၊ မတရားျခင္းနဲ႔ တိုင္းတာမွသာ မွန္ကန္ႏိုင္တယ္”ဆိုတဲ့ အေျဖမွန္ ထြက္ေပၚလာ ပါတယ္။ ဟုတ္ပါတယ္။ ရျခင္းမွာလည္း တရားသျဖင့္ရရင္ ျမတ္တယ္၊ မတရားသျဖင့္ရရင္ ႐ံႈးပါတယ္။ ကုန္ျခင္းမွာလည္း အလားတူ ပါပဲ၊ တရားသျဖင့္ ကုန္ရင္ ျမတ္ပါတယ္၊ မတရားသျဖင့္ကုန္ရင္ေတာ့ ႐ံႈးပါတယ္။ ရျခင္းရဲ႕အျမတ္အ႐ံႈးႏွစ္မ်ိဳးမွာ “တရားသျဖင့္ ရရင္ျမတ္တယ္”ဆိုတာကေတာ့ ဘုရားရွင္ “သုခသုတ္”မွာ ေဟာ ေတာ္မူသလို ပါပဲ။ “ပိုင္ဆိုင္ျခင္း၊ သံုးေဆာင္ခံစားရျခင္း၊ ေၾကြၿမီးကင္းျခင္း၊ မတရားမႈ ကင္းျခင္း”ဆိုတဲ့ ခ်မ္းသာ ေလးမ်ိဳးကို ရရွိႏိုင္တဲ့အတြက္ ျမတ္ပါတယ္။ “မတရားသျဖင့္ရရင္ ႐ံႈးတယ္”ဆိုတာကေတာ့ အဇာတသတ္တို႔လို ရာဇဝင္႐ိုင္းေစတဲ့ ရျခင္းမ်ိဳး၊ ခိုးယူ၊ ယုယက္၊ ႏိုင္ထက္ စီးနင္း သိမ္းပိုက္ယူတဲ့ ရျခင္းမ်ိဳးဟာ ပစၥဳပၸန္သံသရာႏွစ္ျဖာလံုးမွာ ႐ံႈးပါတယ္။ ဒီအ႐ံႈးကေတာ့ သတိထား အသိပြား သူမ်ားသာ သေဘာေပါက္ႏိုင္တဲ့ အ႐ံႈးမ်ိဳးပါ။ ေလာကဓမၼ ေကာင္းက်ိဳးေတြ၊ ပရဟိတလုပ္ငန္းေတြကို လုပ္ေဆာင္ေနၾကသူေတြအေနနဲ႔ ကိုယ္တိုင္ လုပ္ေဆာင္ ေနၾကပါ လ်က္နဲ႔ ေကာက္ခ်က္ မွန္ မခ်ႏိုင္တာကေတာ့ “ကုန္ျခင္းရဲ႕ အျမတ္နဲ႔အ႐ံႈး”ပါ။ ျမတ္ဗုဒၶရဲ႕ ေဒသာနေတာ္မ်ားမွာ ကုန္ျခင္းနဲ႔ပတ္သက္လို႔ - (၁) စြန္႔ႀကဲေပးကမ္း လွဴဒါန္းလို႔ ကုန္ျခင္း (စာဂကၡယ)။ (၂) စားေသာက္သံုးစြဲလို႔ ကုန္ျခင္း (ပရိေဘာဂကၡယ)။ (၃) ျဖဳန္းတီးျခင္း (သို႔) ေရ၊ မီး၊ မင္း၊ ခိုးသူ၊ သားဆိုးသမီးဆိုးဆိုတဲ့ ရန္သူမ်ိဳးငါးပါး ဖ်က္ဆီးလို႔ ျပဳန္းတီးၿပီး ကုန္ျခင္း (ဗ်သနကၡယ) ဆိုၿပီး (၃)မ်ိဳးရွိတယ္။ ဒီ (၃)မ်ိဳးထဲမွာ နံပါတ္(၁)ကုန္ျခင္းမ်ိဳးဟာ ျမတ္ေသာ ကုန္ျခင္းျဖစ္တယ္လို႔ ေဟာ ေတာ္မူပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကုန္ျခင္းမွာလည္း နံပါတ္(၁)ျဖစ္တဲ့ စြန္႔ႀကဲေပးကမ္းလို႔ ကုန္ျခင္းဟာ ျမတ္တယ္။ နံပါတ္(၃)ျဖစ္တဲ့ ျဖဳန္းတီး၊ ျပဳန္းတီးၿပီးကုန္ျခင္းကေတာ့ ႐ံႈးတယ္။ နံပါတ္(၂)ျဖစ္တဲ့ သံုးေဆာင္ခံစားလို႔ ကုန္ျခင္းကေတာ့ “အ႐ံႈးအျမတ္မရွိတဲ့ အရင္း”လို႔ သေဘာေပါက္ၾကရမွာပါ။ အ႐ံႈး အျမတ္နဲ႔ အႀကီးအေသး အ႐ံႈးနဲ႔အျမတ္ကို သိၿပီးတဲ့အခါ အႀကီးနဲ႔အေသးကိုလည္း ထပ္ၿပီး ခြဲျခမ္းၾကည့္ႏိုင္ပါေသးတယ္။ အ႐ံႈး(၂)မ်ိဳးမွာ ဘယ္အ႐ံႈးက အ႐ံႈးႀကီးလဲ၊ ဘယ္အ႐ံႈးက အ႐ံႈးေသးလဲ။ အျမတ္ႏွစ္မ်ိဳးမွာလည္း အဲဒီလိုပဲေပါ့။ ေျဖးေျဖးစဥ္းစားၾကည့္ပါ။ မတရားကုန္ရတဲ့ ျဖဳန္းတီးမႈ၊ ျပဳန္းတီးမႈေၾကာင့္ ႐ံႈးရတယ္ဆိုတာဟာ အလြန္ဆံုး အခုတစ္ဘဝ တစ္သက္တာ အတြက္သာ ႐ံႈးရတာပါ။ ဒီအ႐ံႈးအတြက္ သံသရာနဲ႔ခ်ီၿပီး ဘဝအဆက္ဆက္ ေပးဆပ္စရာ မလိုပါဘူး။ မတရားရယူၿပီး ႐ံႈးရတဲ့ အဇာတသတ္ ရဲ႕အ႐ံႈးမ်ိဳးကေတာ့ တစ္ဘဝတစ္သက္တာအတြက္ မကပါဘူး။ သံသရာနဲ႔ခ်ီၿပီး ေပးဆပ္ရမွာပါ။ ေလာကုမၻီငရဲမွာ က်ခံရမွာက အႏွစ္ေျခာက္ ေသာင္းသာလို႔ ဆိုေပမယ့္ အဲဒီကလြတ္ေျမာက္ၿပီးတဲ့ အခါမွာ လည္း သူကိုယ္တိုင္ “ဝိဇိတာဝီ”ဆိုတဲ့ ပေစၥကဗုဒၶ ျဖစ္ဖို႔အတြက္ အနည္းဆံုး (၂)အသေခ်ၤနဲ႔ကမၻာတစ္သိန္းေလာက္ ပါရမီေတြျဖည့္ရဦးမွာမို႔ ပါရမီျဖည့္သူတို႔ ထံုးစံအတိုင္း ခံရမယ့္ ဒုကၡေတြ၊ ေသရမယ့္ ဘဝေတြဟာ ခန္႔မွန္းလို႔ မရႏိုင္ ေလာက္ေအာင္ အသေခ်ၤေပါင္းမ်ားစြာပါ။ ဒါေၾကာင့္ အ႐ံႈးျခင္း ယွဥ္ၾကည့္ရင္ ကုန္ၿပီး ႐ံႈးရတာထက္ ရၿပီး႐ံႈးရတဲ့ အ႐ံႈးက အတိုင္းမသိ ႀကီးမားပါတယ္။ အျမတ္ႏွစ္မ်ိဳးကိုလည္း စဥ္းစားၿပီး တြက္ၾကည့္ပါ။ မိမိရဲ႕ ကံဥာဏ္လံု႔လေတြနဲ႔ တရားသျဖင့္ရရွိတဲ့ ရာထူးဂုဏ္သိန္၊ စည္းစိမ္ ဥစၥာေတြဆိုတာ “သမုဒၵရာထက္၊ တစ္ခဏတက္သည့္၊ ေရပြက္ပမာ၊ တစ္သက္လ်ာတည့္}}ဆိုတဲ့အတိုင္း တစ္ဘဝ တစ္သက္တာ အတြက္ပဲ ျမတ္တာပါ။ ပစၥည္းဥစၥာ၊ အဂၤါေျခလက္၊ ကိုယ္အသက္တို႔ကို စြန္႔လႊတ္ အနစ္နာခံၿပီး ေလာကတၳစရိယကို က်င့္ၾကသူတို႔ရဲ႕ ကုန္ၿပီး ျမတ္တဲ့ အျမတ္ကေတာ့ ျဖစ္ဆဲတစ္ဘဝကစၿပီး သံသရာခရီးဆံုးရာ နိဗၺာန္အထိ အတိုင္းအဆမရွိ ျမတ္ၾကပါတယ္။ အာဇာနည္တို႔ရဲ႕ အျမတ္ဆံုးခရီးဆိုတာ ကုန္ၿပီး ျမတ္တဲ့ အျမတ္ခရီးပဲ မဟုတ္ပါလား။ ဒါေၾကာင့္ အ႐ံႈးခ်င္း ယွဥ္ရင္ ရၿပီး ႐ံႈးတဲ့ အ႐ံႈးက အ႐ံႈးႀကီးတယ္။ အျမတ္ခ်င္း ယွဥ္ရင္ေတာ့ ကုန္ၿပီး ျမတ္တဲ့ အျမတ္က အျမတ္ႀကီးတယ္လို႔ သေဘာ ေပါက္ၾကရမွာပါ။ “မႏုႆတၲ ဒုလႅဘ”ဆိုတဲ့ သုဂတိ လူ႔ဘံု၊ လူ႔ဘဝရတုန္း ရခိုက္ဆိုတဲ့ ခဏေကာင္း အခိုက္အတန္႔ေကာင္းေလးမွာ ဒီအရ အကုန္နဲ႔အ႐ံႈးအျမတ္ အႀကီးအေသးတို႔ကို သတိရွိရွိ၊ အသိရွိရွိ တြက္မိၾကဖို႔ အလြန္အေရးႀကီးပါတယ္။ မတရားရတဲ့ အ႐ံႈးဟာ အ႐ံႈးတကာထဲမွာ အႀကီးဆံုးဆိုတာကို သေဘာေပါက္ၾကမယ္ဆိုရင္ “ဘယ္သူေသေသ၊ ငေတမာ ၿပီးေရာ”တို႔၊ “ေရဗူး ေပါက္တာ မလိုခ်င္ဘူး၊ ေရပါဖို႔ပဲ အေရးႀကီးတယ္”တို႔ဆိုတဲ့ မတရားရယူမႈမ်ိဳးေတြနဲ႔ ကိုယ့္တြက္ကိုယ့္တာ ဘဝနာ႐ံုသာမကဘဲ ကိုယ္ျဖစ္တည္ က်င္လည္ရာ ႏိုင္ငံနဲ႔အဝန္း ရွင္ေရာလူပါ၊ သတၲဝါအားလံုး ႏွလံုးစိတ္ဝမ္း မခ်မ္းမသာျဖစ္ေစတဲ့ ရာဇဝင္႐ိုင္းမႈမ်ိဳးေတြကို ဘယ္သူမွ က်ဴးလြန္ဝံ့ၾကမွာ မဟုတ္တဲ့အတြက္ ေလာကႀကီး ေအးခ်မ္းသာယာသြားမွာ မလြဲပါဘူး။ အလားတူပဲ တရားသျဖင့္ စြန္႔လႊတ္ အနစ္နာခံၿပီး ရရွိတဲ့ အျမတ္ဟာ အျမတ္တကာထဲမွာ အသာဆံုး အလြန္ဆံုးျဖစ္တဲ့ အာဇာနည္တို႔လုပ္ထံုး နည္းလမ္းႀကီးျဖစ္တယ္ဆိုတာကို သေဘာေပါက္ၾကမယ္ဆိုရင္လည္း ရရွိပိုင္ဆိုင္ သမွ် ဘဝနဲ႔စည္းစိမ္တို႔ကို “အိပ္၊ စား၊ ကာမ”ဆိုတဲ့ တိရစၦာန္လို အျဖစ္မ်ိဳးနဲ႔ အခ်ည္းႏွီး ကုန္လြန္မသြားေစၾကဘဲ ေလာက က်ိဳး သာသနာက်ိဳးအတြက္ မျဖစ္မေန စြန္႔လႊတ္ေဆာင္ရြက္ၾကတဲ့ အာဇာနည္ပုဂၢိဳလ္ေတြ တိုးပြားသည္ ထက္တိုးပြား လာမွာျဖစ္လို႔ ေလာကႀကီး ပိုမိုတိုးတက္သာယာလာမွာ အမွန္ပါ။ ျမတ္ဗုဒၶကေတာ့ “ကံနဲ႔ကံရဲ႕အက်ိဳးကို ငါဘုရားရွင္ သိသလိုသာ သိရွိလက္ခံၾကမယ္ဆိုရင္ ေလာကမွာ မေကာင္း မႈကို ျပဳဝံ့သူဆိုတာလည္း မရွိႏိုင္ေတာ့သလို ေကာင္းမႈကို မျပဳဘဲ ေနဝံ့သူလည္း မရွိႏိုင္ဘူး”လို႔ မိန္႔ၾကားေတာ္မူပါ တယ္။ ရာဇဝင္႐ိုင္းမႈမ်ား ဆိတ္သုဥ္း ကိုယ္က်ိဳးစြန္႔သူ အာဇာနည္မ်ား ဆထက္ထမ္းပိုး တိုးတက္ၿပီး ႏိုင္ငံနဲ႔အဝန္း တိုးတက္သာယာ ဝေျပာပါေစ။ ဓမၼေဘရီ အရွင္ဝီရိယ(ေတာင္စြန္း)