"အားလုံး ျငိမ္းခ်မ္းၾကပါေစ"

လူသားရဲ့ အႏွစ္ဟာ ေနာက္ဆုံးတရားအစစ္ တစ္ခုတည္းပဲ။ လူ႔ဘုံဘ၀ရဲ့ အႏွစ္ခ်ဳပ္ဆုိတာ ေကာင္းမႈတစ္ခု တည္းရယ္၊ ဘယ္လိုလူမ်ိဳးပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ဘယ္ဟာပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ဘယ္သူပဲ ျဖစ္ျဖစ္ လူမွန္ရင္ အတူတူပဲ။ ကုသိုလ္မွ ရေအာင္ မယူႏုိင္ရင္ လူ႔ဘ၀ အႏွစ္ မရွိဘူး။ မိမိတုိ႔ အစမထင္ သံသရာက အစ ယေန႔ထိ ေကာင္းမႈဆုိတဲ့ ကံတရားနဲ႔ အားယူ လာခဲ့ၾကရတာ။ ေကာင္းမႈအား သာလြန္မွ အထက္ကုိ တက္ႏုိင္ ခြင့္ ရၾကတယ္။ ေကာင္းမႈအား ေပ်ာ့ညံ့လုိ႔ မေကာင္းမႈအား တင္းမာသာလြန္သြားရင္ ေအာက္ကုိ ျပန္ဆင္းၾကရ ျပန္တယ္။ တကယ္ေတာ့ တက္ရတာနဲ႔ ဆင္းရတာ ယွဥ္ၾကည့္ရင္ ဆင္းရတာက ပုိမ်ားပါတယ္။ ပုထုဇဥ္ဆုိတာ စိတ္နုိင္တာနဲ႔ စိတ္မနုိင္တာ ယွဥ္ၾကည့္ရင္ စိ္တ္မနုိင္တာက မ်ားတာကုိး။ ေကာင္းမႈကုိ ဘ၀ရဲ့ ေနာက္ဆုံး လက္က်န္ပစၥည္းလုိ႔လည္း ေခၚတယ္။ ေကာင္းမႈမွ မက်န္ရင္လည္း အားကုိးစရာ လုံး၀ရွိမွာမွ မဟုတ္ေတာ့ဘဲ။ ဘ၀ရဲ့ အႏွစ္ခ်ဳပ္လုိ႔လည္း ေခၚတယ္။ အလုပ္တစ္ခု လုပ္ရင္ ေလာကအဖုိးအခ လုပ္ခ ရတတ္တယ္။ ဒီရတဲ့ လုပ္ခ က မၾကာခင္သုံးရင္ ကုန္သြားမယ္။ ကုန္သြားမယ့္ လုပ္ခေလာက္နဲ႔ လူ႔လုပ္ခတန္ျပီလုိ႔ မဆုိႏုိင္ေသးဘူး။ မကုန္ႏုိင္တဲ့ လုပ္ခကုိပါ ယူတတ္ဖုိ႔ လုိေသးတယ္။ လူ႔ဘ၀ လုပ္ခရလဒ္ က အဓိက ကေတာ့ ေကာင္းမႈ တရားပဲ။ ဒါန ရႏုိင္တဲ့ေနရာမွာ ဒါန ရႏုိင္ေလာက္ေအာင္ အသိဉာဏ္ ရွိရမယ္။ ေ၀ယ်ာ၀စၥ သီလရႏုိင္တဲ့ ေနရာမွာ ေ၀ယ်ာ၀စၥ သီလ လိမၼာပါးနပ္ ကြ်မ္းက်င္စြာ ယူတတ္ရမယ္။ ေမတၱာစတဲ့ သမာဓိစြမ္းအား ရႏုိင္တဲ့ေနရာမွာ သမာဓိစြမ္းအား ကြ်မ္းက်င္စြာ ယူတတ္ ရမယ္။ ၀ိပႆနာ စြမ္းအား ရႏုိင္တဲ့ ေနရာမွာ ၀ိပႆနာစြမ္းအား ကြ်မ္းက်င္စြာ ယူတတ္ ရမယ္။ ဒီလုိ ယူတတ္မွ လူအား၊ လူ႔စြမ္းအား။ ကြ်မ္းက်င္တဲ့ ဉာဏ္ရွိသူ၊ သတိအျမဲ ကုိင္ထားသူအတြက္ ၀ိပႆနာစြမ္းအားက မရွား ပါဘူး။ အလုပ္တုိင္း၊ ေနရာတုိင္း၊ အခါတုိင္း ရႏုိင္ပါတယ္။ ရႏုိင္တာကုိေတာ့ လိမၼာပါးနပ္စြာ ယူထားမွျဖစ္မယ္။ လူ႔ဘ၀ လက္က်န္ ပစၥည္းက ဒါပဲရွိတာကုိး။ ပစၥည္းဥစၥာကုိ ေနာက္ဆုံး လက္က်န္ပစၥည္း လုပ္လုိ႔မရဘူး။ ကုန္ကုန္သြားတယ္။ ေဆြမ်ိဳးကုိ ေနာက္ဆုံး လက္က်န္လုပ္လုိ႔လည္း မရဘူး။ အခ်ိန္ေစ့ရင္ ခြဲၾကရတာ။ ဘယ္ေတာ့မွ မခြဲရတဲ့ လက္က်န္ ပစၥည္းက တရားပဲရွိတာ။ တရားသိလုိ႔ တရားရွိတဲ့လူဟာ ပစၥပၸန္မွာ ေနတတ္တယ္။ တစ္ေယာက္တည္း ေနရဲ တယ္၊ ေနတတ္တယ္၊ ဘ၀ကူး ျပႆနာအားလုံး ေျပလည္ တယ္။ ပစၥပၸန္ ေသခ်ာေတာ့ ေနာင္ေရး အကုန္စိတ္ေအးရျပီးသား။ တကယ္ စိတ္ေအးေစတဲ့ လူသားအႏွစ္က တရား အစစ္ပဲ။ ဒါပဲရွာႏုိင္ေတာ့ ဒါပဲေပါမွာေပါ့ တခ်ိဳ႔ႏုိင္ငံေတြမွ ပစၥည္းေတြ အလြန္ေပါမ်ား ၾကြယ္၀ေနတယ္။ ရွာေဖြစုေဆာင္း ေနၾကတယ္။ ပုိက္ဆံ၊ ပစၥည္းေတြ ေပါမ်ားေနတဲ့သူကုိ ေဘးက လူေတြက `လူခ်မ္းသာ ေတြလုိ႔` သမုတ္ၾကတယ္။ ပုိက္ဆံ၊ ပစၥည္းကုိ ၾကည့္ သမုတ္ၾကတာ။ သူတုိ႔မွာ ရွာစရာ ပုိက္ဆံပဲရွိတယ္။ ကုသိုလ္ရွာပုံ နည္း စနစ္ မသိလုိ႔ ပုိက္ဆံ၊ ပစၥည္းေလာက္ပဲ ရွာတတ္ေတာ့ ပုိက္ဆံ၊ ပစၥည္းပဲ ေပါမွာေပါ့။ `ဒီအခ်ိန္က ဒါနကြဲ႔၊ ဒါနမလုပ္လုိ႔ မျဖစ္ဘူး။ ကုိယ့္အတြက္ ရိကၡာလုိတယ္။ ရိကၡာ ေတာင့္မွ သီလေစာင့္ႏိုင္မယ္။ တရားက်င့္ႏုိင္မယ္။ သူခ်မ္းသာဖုိ႔လည္း ေ၀ငွ ကူညီရမယ္၊ ဒီအခ်ိန္က သီလကြဲ႔၊ သီလ ေဆာက္တည္ရမယ့္ အခ်ိန္ကြဲ႔၊ သီလ မျဖည့္ လုိ႔ မျဖစ္ဘူး။ သီလဟာ ဘ၀အလွ၊ လူ႔အလွပဲ။ သီလျခဳံမွ ဘ၀လုံမယ္။ သီလ အေျခခံ ေတာင့္တင္းမွ အထက္တရားကုိ တက္ႏုိင္မွာ။ ဒီအခ်ိန္က သမာဓိကြဲ႔၊ သမာဓိ မပြားလုိ႔ မျဖစ္ပါဘူးကြာ။ မပြား ရင္ အာရုံ အႏုိင္က်င့္ခံရမွာ။ စိတ္စြမ္းအား တည္ေဆာက္လုိ႔ မရဘဲ ျပိဳက်ကုန္မွာ။ ဒီအခ်ိန္က ၀ိပႆနာကြဲ႔၊ ေသာက ပရိေဒ၀စတဲ့ လူ႔အပူေတြ ျငိမ္းေစ ႏုိင္တာ က ၀ိပႆနာပဲရွိတာ။ ၀ိပႆနာ မပြားရင္ အာရုံဖိစီးမႈ ဒုကၡေအာက္မွာ ျပားျပား၀ပ္ ေနရမယ္။ ဉာဏ္ေတြ ပိတ္ဆုိ႔ကုန္မယ္။ မလုပ္လုိ႔ မျဖစ္ပါ ဘူး`ဆုိတဲ့ အဲဒီ အသိမ်ိဳး မရွိ ရင္ေတာ့ တစ္ဖက္ျမင္ တစ္ဖက္ကန္းတဲ့ ဧကစကၡဳေတြပဲ ျဖစ္မယ္။ သူတုိ႔ကုိ ခ်မ္းသာ တယ္လုိ႔ သမုတ္ေပမဲ့ ခုနကေျပာတဲ့ လူသုံးမ်ိဳးထဲမွာ အထမ္းသမား အဆင့္ပါ။ ရွာလုိက္၊ ရလုိက္၊ ကုန္လုိက္၊ ရွာလုိက္၊ ရလုိက္၊ ကုန္လုိက္ ဆုိတဲ့ အထမ္းသမားဘ၀ နဲ႔ပဲ အခ်ိန္ကုန္ ေနၾကတာ။ ပစၥည္းတစ္ခုပဲ ရွာတတ္လုိ႔ ပစၥည္းတစ္ခုပဲ ဖိရွာ၊ ပစၥည္းရွာေတာ့ ပစၥည္းပဲေပါ့၊ ေပါေပမဲ့ အရွိကုိနုိင္တဲ့ အသိမရွိရင္ အရွိေအာက္ အသိက ေရာက္သြားရင္ ခုနေျပာတဲ့ အထမ္းသမားပဲ ျဖစ္မ်ာပဲ။ တရားလမ္း ညႊန္ျပသူနဲ႔ မေတြ႔ရလုိ႔ တရားအသိ လက္မဦးရင္ အထမ္း သမားဘ၀ကေန ေနာက္ေတာ့ အရမ္းသမား ျဖစ္သြား တတ္္ၾကတယ္ေလ။ အပူထိန္းနည္း၊ အပူျငိမ္းနည္းကုိ မသိလုိ႔ အပူ၀င္လာေတာ့ အပူခ်ိန္ကုိ နုိင္ေအာင္ မထိန္းခ်ဳပ္ႏုိင္၊ အပူျငိမ္းေအာင္ ႏွိပ္တဲ့ စိတ္ခလုတ္ကုိ မကုိင္တြယ္တတ္၊ မႏွပ္တတ္ ရုပ္ပုိင္းဆုိင္ရာ ခလုတ္ေတာ့ သူတုိ႔ သိပ္ကြ်မ္းက်င္ၾကတယ္။ သာသနာႏွင့္ မေတြ႔ရလုိ႔ စိတ္ပုိင္းဆုိင္ရာ ခလုတ္ကုိ ဘာမွ်မသိ၊ ဒါေၾကာင့္ ကုိယ့္အပူကုိ ကုိယ္အပူကုိ ကုိယ္မနုိင္ေတာ့ ႏုိင္ငံျခားက လူတခ်ိဳ႔ တုိက္အျမင့္ႀကီးေတြ ေတြေပၚတက္ခုန္ခ် သတ္ေသ ၾကတာေတြ၊ အဆိပ္ေသာက္ သတ္ေသၾကတာေတြ ႏုိင္ငံျခားမွာ တယ္ေပါတယ္ ဆုိပါလားဗ်၊ ထမ္းရာက မနုိင္ေတာ့ ရမ္းရတာေပါ့ဗ်ာ။ ကမၻာမွာ မူးယစ္ ထုံထုိင္းေဆးေတြ ေစ်းေကာင္း ေနရတာဟာလည္း အထမ္းသမားေတြ အထုပ္မနုိင္လုိ႔ ရမ္းသြားၾကတာေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္မွာပါဗ်ာ။ လူခ်မ္းသာကုိ အလုပ္နဲ႔ တုိင္းတာတယ္ ေလာကလူသား အထမ္းသမားေတြက လူခ်မ္းသာကုိ အထုပ္နဲ႔ တုိင္းတာၾကတယ္။ ေဒၚလာသန္းခ်ီျပီး ပစၥည္းထုပ္၊ ေငြထုပ္ႀကီးေတြ မ်ားမ်ား ျပဳႏုိင္ရင္ လူခ်မ္းသာလုိ႔ သမုတ္ၾကတယ္။ အထုပ္ကုိႏုိင္တဲ့ အသိမရွိရင္ အထုပ္ပိျပီး၊ ဒုကၡေရာက္တတ္တာကုိ ထည့္မတြက္ မိတတ္ဘူး။ အထုပ္ကုိ မနုိင္ရင္ ရွိဒုကၡဟာ မရွိဒုကၡေတြ ထက္ပုိျပီး အခံရ ခက္တတ္ပါတယ္။ ပစၥည္းေပါလြန္းလုိ႔ ေခ်ာင္လည္ ရင္လြန္းရင္ ဘ၀ခႏၶာကုိ မသုံးျဖစ္ဘဲ ေမ့ေနတတ္တယ္။ ပစၥည္းဥစၥာဆုိတာ လူ႔ဘ၀ရဲ့ အႏွစ္မဟုတ္ေသးဘဲ လူ႔ဘ၀အနွစ္ ေကာင္းမႈတရားရဲ့ အေထာက္အကူ မွ်သာ ျဖစ္ပါေသးတယ္။ ပစၥည္းကုိ ဉာဏ္နဲ႔အားယူျပီး ေကာင္းမႈတရား ေပၚလာေအာင္ ေဖာ္ထုတ္တတ္ဖုိ႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ ဓမၼလူသား အစြမ္းသမား ေတြကေတာ့ လူခ်မ္းသာကုိ အလုပ္နဲ႔ပဲ သတ္မွတ္ၾက ပါတယ္။ အထုပ္ေပါမ်ား ရုံေလာက္နဲ႔ လူခ်မ္းသာလုိ႔ မသတ္မွတ္ ၾကေသးပါဘူး။ ေကာင္းမႈ စြမ္းအားေပၚေအာင္ အထုပ္ကုိ ဉာဏ္နဲ႔ ထုိးေဖာက္ အနုိင္ယူနုိင္တဲ့ အလုပ္ေပၚ လာမွ ခ်မ္းသာကုိ အတည္ျပဳ လက္ခံၾကတယ္။ အထုပ္မမ်ားရင္ ေတာင္မွ လုပ္အား ေကာင္းရင္ ခ်မ္းသာကုိ ရယူႏုိင္ၾကတယ္။ ႏုိင္ငံျခားက တခ်ိဳလူေတြ ျမန္မာကုိ ဆင္းရဲတယ္လုိ႔ ေျပာၾကတာက လူတုိ႔ကုိ အထုပ္ႀကီးေတြ မျပႏုိင္လုိ႔ အထုပ္ကုိ ၾကည့္ေျပာတာ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ တခ်ိဳ႔ နုိင္ငံျခားသား ေတြက်ျပန္ေတာ့ ျမန္မာကုိ ကမၻာ့ အခ်မ္းသာဆုံး လူလုိ႔ ေျပၾကျပန္တယ္။ စိတ္ခ်မ္းသာ ေအာင္ ဖန္တီးနုိင္တဲ့ အလုပ္ကုိ ၾကည့္ေျပာတာ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ ထုပ္ထားတဲ့ ပစၥည္း ေတြ သူတုိ႔ေလာက္ မႀကီးေပမယ့္ ခ်မ္းသာေအာင္ ဖန္တီးႏုိင္တဲ့ လုပ္အားက သူတုိ႔ထက္ အဆေပါင္းမ်ားစြာ သာလြန္ေနတာကုိး။ သကၤန္း၊ သပိတ္၊ ပရိကၡရာေလာက္နဲ႔ ေတာထဲ ထြက္ျပီး တရားက်င့္ေနတဲ့ ေယာဂီရဟန္းတုိ႔ ေလာက လူသားေတြ ျမင္ေတြ႔သြားရင္ အဆင္းရဲဆုံး လူလုိ႔ ေျပာခ်င္ေျပာမွာ။ အထုပ္မွ မရွိဘဲကုိး။ ဓမၼလူသားျမင္သြားရင္ေတာ့ အခ်မ္းသာဆုံး လူလုိ႔ ေျပာမွာ ဧကန္ပဲ။ အလုပ္ရွိေနတာကုိ။ ျမန္မာေတြဟာ ငါတုိ႔နွင့္စာရင္ ပစၥည္းထုပ္ ႀကီးႀကီးေတြ မရွိပါဘဲနဲ႔ ဘယ္လုိမ်ား စိတ္ခ်မ္းသာေအာင္ ေနၾကပါလိမ့္မလဲ။ လူေတြၾကည့္ေတာ့လည္း အမ်ားအားျဖင့္ ေအးေအး ျမျမ ရႊင္ရႊင္ျပဳံးျပဳံး ဘယ္လုိပါလိမ့္လုိ႔ စုတ္ တသပ္သပ္နဲ႔ အံ့ၾသေနၾကတယ္ ဆုိပဲ။ သာသနာနွင့္ တကယ္ေတြ႔ေနရတဲ့ ျမန္မာေတြဟာ ရွိတာနဲ႔ တင္းတိမ္ေရာင့္ရဲ ေက်နပ္ျပီး ေအးျမတဲ့ နွလုံးနဲ႔ ရႊင္ျပဳံးစြာ ေနတတ္ၾကတယ္။ တရားနဲ႔ အညွိတတ္ေတာ့ အသိကပ္ျပီး ေအးခ်မ္းေအာင္ ေနတတ္တာေပါ့။ ျမန္မာတုိင္းေတာ့ မဟုတ္ေသးပါဘူး။ သာသနာႏွင့္ တကယ္ထိထိ ခုိက္ခုိက္ မေတြ႔ရေသးတဲ့ ျမန္မာေတြ အမ်ားႀကီး က်န္ေနၾက ပါေသးတယ္။ ႏုိင္ငံျခားက လူေတြ အထူးအားျဖင့္ အေနာက္ ဥေရာပက လူေတြ ျမန္မာျပည္ေရာက္ တဲ့ အခါ ေျပာၾကတယ္။ ကမၻာမွာ အခ်မ္းသာဆုံး လူေတြက ဒီေျမေပၚမွာတဲ့။ အထုပ္ေျပာတာ မဟုတ္ဘူး၊ အလုပ္ၾကည့္ ေျပာတာ၊ အခ်မ္းသာဆုံး ဆုိတာ ရွိတာနဲ႔ ခ်မ္းသာေအာင္ ေနတတ္တာကုိေျပာတာ။ “ဒီလူေတြဟာ ဘာနဲ႔ေတြ႔ေတြ႔ အရွိနဲ႔ ခ်မ္းသာေအာင္ တကယ္ေနတတ္တဲ့ လူေတြပဲ။ ပုိအံ့ၾသစရာ ေကာင္းတာက သာသနာကုိ အနီးကပ္ ေစာင့္ ေရွာက္ေနတဲ့ သံဃာထုႀကီးကုိ စား၀တ္ေနေရး၊ က်န္းမာေရးအတြက္ အကုန္တာ၀န္ယူထားတာ။ အဲဒါ လူဆင္းရဲေတြရဲံ အလုပ္မဟုတ္ဘူး။ လူခ်မ္း သာေတြရဲ့ အလုပ္။ အဲဒါ လူစြမ္းေကာင္း ေတြရဲ့အလုပ္။ ဘာနဲ႔ ေတြ႔ေတြ႔ သူတုိ႔ ခ်မ္းသာေအာင္ တကယ္ေနတတ္ပါလား”တဲ့၊ ႏုိင္ငံျခားက လူခ်မ္းသာလုိ႔ သမုတ္ခံရသူေတြ ေျပာတဲ့ စကားပဲ။ အရွိကုိႏုိင္တဲ့ တရားအသ ရွိတယ္ေပါ့။ ဘုရားသြားလုိက္၊ ေက်ာင္းသြားလုိက္၊ အလွဴေတြလုပ္၊ ကုသိုလ္ေတြလုပ္၊ သာသနာကုိ လူအားနဲ႔ ေစာင့္ေရွာက္ေနၾကတယ္။ သဒၶါ၊ ေမတၱာ၊ သမၼာဒိ႒ိ ပညာေပါေတာ့ သာသနာ မေပ်ာက္ေအာင္ ေစာင့္ေရွာက္ထားႏုိင္တဲ့ လူအားရွိတယ္။ ကုိယ့္သႏၱာန္မွာ တကယ္ရႏုိင္တဲ့ လူ႔တရားကုိ လူအားနဲ႔ ေဖာ္ထုတ္ႏုိင္တယ္။ အရွိကႏုိင္ရင္ ထမ္းထား ၊ အရွိကုိႏုိင္ေတာ့ စြမ္းအား ဗုဒၶသာသနာနွင့္ တကယ္ ေတြ႔ရတာဟာ အရွိကုိ တကယ္ႏုိင္တဲ့ အသိေတြ ရထားၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ စိတ္ႀကံ့ခုိင္တယ္။ ဘ၀အႏွစ္စြမ္းအား ပုိင္ေအာင္ အရယူႏုိင္တယ္။ သူက ဘာပဲၾကည့္ၾကည့္ ကုသိုလ္ထုပ္ ေတြခ်ည္း ျမင္ေနေတာ့တာပဲ။ ဒါေၾကာင့္ အရွိကုိႏုိင္၊ အသိပုိင္၊ ႀကံ့ခုိင္စြမ္းအားရ။ အရွိကုိ အသိကႏုိင္ေတာ့ စြမ္းအားရွင္ ျဖစ္သြားတယ္။ ရွိတာကုိႏုိင္မွ တကယ့္ လူအားပဲ။ သူရဲ့ စား၀တ္ေနေရးဟာ ဘယ္ေတာ့မွ ကုန္က် မဟုတ္ ေတာ့ဘူး။ ကုန္ျပန္ရင္ ျပန္ရတဲ့ ကုန္ရခ်ည္းပဲ။ “ငါ့ခႏၶာကုိ သီလ၊ သမာဓိ၊ ၀ိပႆနာပုံစံနဲ႔ ေကြ်းလုိက္ရဦးမယ္”ဆုိျပီး ေက်ြးလုိက္ တယ္။ ေကြ်းလုိက္ တာေတာ့ ဘယ္ႏွစ္ေထာင္ဖုိး၊ ဘယ္နွစ္ရာဖုိးလုိ႔ ေကြ်းလုိက္ တာပဲ။ ျပီးသြားတာနဲ႔ ရတာက အမ်ားႀကီး ဆုိေတာ့ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ ေက်နပ္လုိက္တယ္။ “ေဟ့..ခႏၶာ၊ နင့္ ကုိ ရာတန္၊ ေထာင္တန္ပဲ ေကြ်းရတာ။ နင့္ကုိ ေကြ်းလုိက္လုိ႔ ရတာက အမ်ားႀကီး၊ ခႏၶာကုိသုံးဖုိ႔ ဉာဏ္နဲ႔ ဆင္ျခင္ရင္း၊ သီလျဖည့္ရင္း၊ သီလျဖည့္ဖုိ႔ ရည္ရြယ္ရင္း စားလုိက္လုိ႔ သီလေတြ အမ်ားႀကီးရတယ္” “ေမတၱာပုိ႔ရင္း၊ စူးစုိက္ရင္း စားလုိက္တာ စားျပီးတာနဲ႔ သမာဓိစြမ္းအားေတြ က်န္ေနခဲ့ တယ္။ သိတတ္တာနဲ႔ သိစရာေလးေတြ သိသိျပီးရင္ ကုန္ကုန္ေပ်ာက္ေပ်ာက္ သြားၾကတယ္။ ေနာက္ေနာက္ သိတတ္တတ္တာနဲ႔ သိစရာေတြ ထပ္ထပ္ေပၚးလာၾက၊ ပထမ ထမင္းတလုပ္မွ သိတတ္တဲ့ အသိစိတ္နဲ႔ သိစရာရုပ္တရား ထမင္းလုတ္ ကေလးေတြက ဒုတိယ ထမင္းလုတ္မွာ ပါမလာၾကေတာ့ဘူး။ ပထမ ထမင္းလုတ္ပဲ ကုန္သြားၾကျပီ။ ပထမ ထမင္းလုတ္ မရွိေတာ့လုိ႔ ဒုတိယ ထမင္းလုပ္ ေပၚလာတာပဲလုိ႔ ရႈမွတ္ စားလုိက္တာ ၀ိပႆနာ အေျခခံ အသိေတြ အမ်ားႀကီး က်န္ေနခဲ့တယ္။ နင့္ကုိ ေကြ်းရတာ ေကြ်းရက်ိဳးနပ္တယ္။ အျမတ္ေတြ အမ်ားႀကီး က်န္တယ္”။ ဒီစြမ္းအားမ်ိဳးက အသိဉာဏ္ ရွိသူတုိင္းရနုိင္တယ္။ အားခ်ိန္လည္း လုံး၀ မေတာင္း ဘူး။ ပုိက္ဆံလည္း တစ္ျပားမွ် မေတာင္းဘူး။ အသိပဲ ေတာင္းတာ။ အသိကုိ သတိထဲ သုိမွီးထားတယ္။ နွစ္ဖက္ျမင္ပုဂၢိဳလ္မွာ ကုသုိလ္ရဖုိ႔ မခက္ခဲဘူး။ ကုသိုလ္မရွားဘူး။ မိသားစုေတြ ေန႔စဥ္ေကြ်းေတာ့လည္း ဒီအတုိင္းပဲ။ ကုန္က်မျဖစ္ဘူး။ ကုန္ရင္ လူအားျပန္ရတဲ့ ကုန္ရခ်ည္းပဲ ျဖစ္သြားတယ္။ အရွိက အသိကုိ ႏုိင္ရင္ ထမ္းထားရေပ မယ့္ အရွိကုိ အသိက ႏုိင္ေတာ့လည္း စြမ္းအားေတြခ်ည္းပါ။ ႏုိင္ငံျခားက နတ္ျပည္၊ ျမန္မာျပည္က လူ႔ျပည္ ေဒၚလာထက္ ေစ်းေကာင္းတဲ့ ကမၻာ႔အဖုိး အတန္ဆုံး တရားက ဒီေျမေပၚမွာပဲ လုိသ ေလာက္ ရႏိုင္တာျဖစ္လုိ႔ ျမန္မာ့ေျမကုိ ေနရာေကာင္း ေျမေကာင္းလုိ႔ သတ္မွတ္ထားတာ၊ ကံေကာင္းမွ ပစၥည္းဥစၥာရွာလုိ႔ အဆင္ေျပတာကုိး။ တခ်ိဳ႔နုိင္ငံျခားမွာ သြားေနၾကတဲ့ လူေတြ ျမန္မာျပည္ကုိ ခဏျပန္လာၾကေတာ့ တခ်ိဳ႔လည္း ဘုန္းႀကီး အုိႀကီးဆီ ေရာက္လာတတ္ၾကတယ္။ ေရာက္လာရင္ ဒီကလည္း ေမးတတ္တတ္ေလ။ “နတ္ျပည္က ဘယ္ေန႔က ဆင္းခဲ့ၾကသလဲဗ်၊ လူ႔ျပည္မွာ ဘယ္ေလာက္ ၾကာေအာင္ ေနၾကမလဲ?။ နတ္ျပည္ကုိ ဘယ္ေတာ့ ျပန္တက္ၾကမလဲဗ်၊ လူ႔ျပည္ကုိ ဘာကိစၥနဲ႔ လာခဲ့ၾကတာလဲဗ်” ဒီက ဘုန္းႀကီးအုိႀကီးက ႏုိင္ငံျခားေတြအားလုံးကုိ နတ္ျပည္လုိ႔ ေခၚေလ့ရွိတယ္။ ျမန္မာ့ေျမကုိေတာ့ လူ႔ျပည္လုိ႔ ေခၚေလ့ရွိတယ္။ နတ္ျပည္လုိ႔ ေခၚတာက ခ်မ္းသာႀကီး က်ယ္လြန္းလုိ႔ ေခၚတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဘ၀အတြက္ ကိန္း မကုိက္တာပါ။ ေကာင္းမႈ ကုသိုလ္ ေျမာက္မ်ားစြာ နဲ႔ ယူခဲ့ရတဲ့ လူ႔ဘ၀ကုိ တစ္ဘ၀ ကိစၥေလးနဲ႔ ျဖဳန္းပစ္ေနၾကလုိ႔ အရမ္းနာတယ္။ ေဟာဒီ လူ႔ျပည္မွာ ေနခြင့္ရတဲ့ လူေတြကေတာ့ ကုိယ့္ေျခတစ္လွမ္းကုိ နိဗၺာန္ထိ အားယူ လွမ္းႏိုင္တယ္။ ကုိယ့္ထမင္း တစ္လုတ္ကုိ နိဗၺာန္ထိ အားယူစားတာ။ တစ္ဘ၀ အုိစာ၊ နာစာ၊ ေသစာ ေကြ်းရုံေလးနဲ႔ အရႈံးမခံနုိင္ဘူး။ ကုိယ့္စား၀တ္ ေနေရးကုိ နိဗၺာန္ထိ အားယူလုပ္တာ။ ကုိယ့္မိသားစုကုိ နိဗၺာန္ထိ အားယူေကြ်းတာ၊ သူတုိ႔ကုိ ေကြ်းရ ေပးရတာဟာ အကုန္ တရားစြမ္းခ်ည္းပဲ။ ဘာမဆုိ နိဗၺာန္ထိ အားယူနုိင္တာျဖစ္လို႔ ဘ၀ အတြက္ ကိန္းကုိက္တယ္။ ခုန နတ္ျပည္သုိ႔ သမုတ္ခံရတဲ့ ေနရာမွာ ေနတဲ့ လူေတြက်ေတာ့ ပစၥပၸန္ စား၀တ္ ေနေရး ေျပလည္ရင္ ျပီးျပီေလဗ်ာ။ အလြန္အံ့ၾသစရာ ေကာင္းတဲ့ လူအားမ်ားကုိ တစ္ဘ၀ ကိစၥေလးနဲ႔ ျဖဳန္းပစ္ေနၾကတယ္။ အဲဒီလုိ ဘ၀တြက္ကိန္း မကုိက္တာေၾကာင့္ နတ္ျပည္ေခၚတာပါ။ ဘ၀ တြက္ကိန္း ကုိက္တာေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္ကုိ လူ႔ျပည္ ေခၚတာပါ။ ကုသိုလ္လိုခ်င္လုိ႔ လူ႔ျပည္ဆင္းခဲ့တာ “ဘာကိစၥနဲ႔ လူ႔ျပည္ ဆင္းခဲ့ၾကသလဲဗ်?လုိ႔ ေမးေတာ့ တခ်ိဳ႔လည္း အလည္သက္ သက္လာၾကတာ။ အလည္သက္သက္ လာတာေတာင္မွ ျမန္႔မာ့ေျမကုိ သူတုိ႔ ေျခနဲ႔နင္းမိ တာနဲ႔ ဘုရားရိပ္၊ တရားရိပ္၊ ေမတၱာရွင္ႀကီးေတြရဲ့ အရိပ္ေၾကာင့္ သူတုိ႔ စိတ္နွလုံးထဲ ေအးခ်မ္း သြားတယ္ဆုိပဲ။ သူတုိ႔ေျပာတာပါ။ တစ္ခ်ိဳ႔လည္း ကုသိုလ္ ရင္းနွီးျမွဳပ္ႏွံဖုိ႔ လာၾက တာဗ်။ “တပည့္ေတာ္တုိ႔က သံဃာ အမ်ားႀကီးနဲ႔ ဆြမ္းေလာင္းခ်င္လုိ႔ လာခဲ့တာဘုရား”၊ “သံဃာအမ်ားႀကီးနဲ႔ ဆြမ္းကပ္ခ်င္လုိ႔ အလွဴလုပ္ခ်င္လုိ႔ လာခဲ့တာ ပါဘုရား”တဲ့။ သံဃာဆုိတာ ေကာင္းမႈမ်ိဳးေစ့ ၾကဲခ်စုိက္ပ်ိဳးရာပဲ။ “ဟုိမွာက စီးပြားေရး အလုပ္ေတြနဲ႔ လုံးလည္ ခ်ာလည္လုိက္ေနလုိ႔ မြန္းက်ပ္ပူေလာင္ ပင္ပန္းေနေတာ့ တစ္ေန႔လုံး ကုသိုလ္အတြက္ အခ်ိန္ မေပး ႏုိင္ဘူးဘုရား။ ဒီမွာ (၁၀)ရက္ေလာက္ ရိပ္သာသြား အနားယူျပီး အားရပါးရ ဘာ၀နာ ပြားပစ္လုိက္မယ္ဆုိျပီး ေတာ့ လာခဲ့တာ ဘုရား”တဲ့။ ကုသိုလ္ရင္းနွီး ျမွဳတ္ႏွံဖုိ႔ ျမန္မာ့့ေျမ အေကာင္းဆုံးဆုိတာ သူတုိ႔သိတယ္ဗ်။ အေၾကာင္း အားေလ်ာ္စြာ ႏုိင္ငံျခား သြားေနရေပမယ့္ ကုသိုလ္မ်ားမ်ား စားစား ၊ ထက္ထက္ ျမက္ျမက္၊ ျပည့္ျပည့္စုံစုံ လုိခ်င္ရင္ ေဟာဒီ ျမန္မာ့ ေျမမွာ လာစုၾကရတယ္။ လူအား အျပည့္အစုံ လုိခ်င္ရင္ ျမန္မာ့ေျမ လာယူၾကရတယ္။ ေဒၚလာတုိ႔ ေပါင္စတာလင္တုိ႔ထက္ ေစ်းအလြန္ ေကာင္းတဲ့ ေကာင္းမႈတရား ‘လူအား’ ေတြက ရတနာ(၃)ပါးနွင့္ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶသာသနာ အျပည့္အစုံရွိတဲ့ ဒီေျမေပၚမွာမွ အျပည့္အစုံ စုေဆာင္းလု ိ႔ျဖစ္ႏုိင္တဲ့ အရာေတြကုိး။ အမ်ားအားျဖင့္ ကုသိုလ္ ရင္းႏွီးျမွဳတ္ႏွံဖုိ႔ ျမန္မာေျမ ေျပးလာၾကတာ။ ဒီကေန ကုသုိလ္ လုပ္ျပီး ျပန္သြားရင္ ဟုိမွာ အလုပ္လုပ္ရတာ တယ္အဆင္ ေျပတယ္ဆုိ ပါလား။ ကံေတြ၊ ဉာဏ္ေတြပြင့္လုိ႔ စီးပြားရွာရတာ တယ္ ေကာင္းသတဲ့ဗ်။ တရားဆက္သြယ္ေရးလုိတယ္ ျမန္မာ့ေျမေပၚ ေမြးဖြားလုိ႔ ျမန္မာ့ေျမေပၚ ေနခြင့္ ရပါလ်က္သားနဲ႔ ကံေတြ၊ ဉာဏ္ ေတြ ပိတ္ျပီး ေရွ႔မတုိးႏုိင္ေသးတဲ့ ျမန္မာေတြ အမ်ားႀကီး ရွိေနပါေသးတယ္။ တရားဆက္သြယ္ေရး မ်ားမ်ားလုိပါတယ္။ ေလာက ဆက္သြယ္ေရးေတြ သိပ္ေပါမ်ား ေနၾကေပမယ့္ ဓမၼဆက္သြယ္ေရးေတြ သိပ္ေပါမ်ားေနၾကေပမယ့္ ဓမၼဆက္သြယ္ေရးေတြ နည္းပါး ေနေသးတယ္။ ‘တရားနာတာ၊ တရားစာဖတ္တာ၊ တရားအားထုတ္တာဟာ အဘုိးအဘြားေတြ အလုပ္’လုိ႔ ထင္ေနရင္ေတာ့ တရားနဲ႔တန္တဲ့ ‘လူအား’ ေတြ နည္းမွန္း လမ္းမွန္ စြမ္းအားေပၚေအာင္ အခ်ိန္မီ မသုံးရဘဲ အလကား ကုန္သြားမွာ နွေျမာစရာႀကီး ျဖစ္သြားမယ္။ တရားဆုိတာ လက္လတ္တဲ့အရြယ္မွာ လန္းဆန္းတဲ့စိတ္နဲ႔ ထိေတြ႔ခြင့္ ရထားမွ တကယ္ အသက္၀င္ျပီး တကယ္စြမ္းအား ျပည့္မွာျဖစ္တယ္။ ဒါမွလည္း တကယ္အားကုိး စရာရမွာပါ။ မရႈႏုိင္ မရႈိက္ႏုိင္္ကုန္းေကာက္စရာ မရွိေအာင္ ဒုကၡေရာက္လာခါမွ ‘ ဟုိသြား ကယ္ေတာ္မူပါ’ ဒီသြား ကယ္ေတာ္မူပါ’လုိ႔ လုိ႔ေနရရင္ လူဟာ သိပ္ေအာက္တန္း က်သြားပါျပီ၊ ခုိကုိးရာမဲ့တဲ့ တုိင္းျပည္မွ မဟုတ္ဘဲ။ ေလာကကုိ အႏုိင္ယူဖုိ႔၊ ေလာကက ေပးသမွ် ဆင္းရဲ အပူေတြကုိ အႏုိင္ယူဖုိ႔ပဲ တရား ေပၚလာတာ ျဖစ္လုိ႔ ေလာကထဲမွာ တရားေလာက္ စြမ္းတဲ့ ဓာတ္ေကာင္းဆုိတာ မရွိဘူး။ တရားဟာ အေကာင္းဆုံး ‘ဓာတ္ရုိက္ ဓာတ္ဆင္နည္း’ ‘ယၾတာနည္း’ပဲ။ ဆင္းရဲအပူ အႏၱရာယ္ေတြ ကုိယ့္ဆီ ရုပ္ပ်က္ဆင္းပ်က္ ေရာက္မလာေသးခင္ ႀကိဳတင္ကာကြယ္ တားႏုိင္ရင္ ပုိျပီး စိတ္မေအး ရဘူးလား။ သက္သာခြင္ ့ရသြားရင္ေတာင္ နည္းသလား။ ကုိယ့္ခႏၶာ၊ ကုိယ့္ပစၥည္း၊ ကုိယ့္အလုပ္ေတြထဲမွာ ကုိယ့္ကုိ အားလုံး အာမခံတာ၀န္ယူ့ တရားစြမ္း အားေတြ လုိသေလာက္၊ ယူတတ္သေလာက္ ရနုိင္ပါလ်က္သားနဲ႔ ‘ရႏုိင္တယ္၊ ရွိတယ္’ လုိ႔ေတာင္မွ သိခြင့္မရရင္ မရႈံးေပဘူးလား။ ရတနာသုံးပါး ေရခံေျမခံ အလြန္ေကာင္းတဲ့ ျမန္မာ့ေျမေပၚ လူျဖစ္ခြင့္ရတာ ဘာအဓိပၸာယ္ရွိမွာတဲ့လဲ။ တရားကင္းကြာေနတဲ့ လူ႔ဘ၀ကုိ ပုံေဖာ္ၾကည့္ပါ။ မျပီးႏုိင္တဲ့ အပ်က္ကုိ ျပင္ေနရင္း မဆုံးႏုိင္တဲ့အပူကုိ ျဖတ္သန္း ေနရတာကုိ ေတြ႔ရမယ္။ ‘မျပီးႏုိင္တဲ့ အပ်က္ကုိ ျပင္ေနရတယ္’ဆုိတာ စား၀တ္ေနေရး၊ က်န္းမာေရးကုိ ေျပာတာ။ ခႏၶာရွိေနသမွ် ျပီးႏုိင္မွာမွ မဟုတ္ဘဲ။ တရား အသိ ဉာဏ္ရွိသူက အဲဒီမျပီးႏုိင္တဲ့ ကိစၥထဲမွာ ျပီးႏုိင္တဲ့ တရားစြမ္းအားေတြ တန္းစီ ေကာက္ယူသြားရုံပဲ။ ‘မဆုံးႏုိင္တဲ့ အပူကုိ ျဖတ္သန္း ေနရတယ္’ဆုိတာ ကိေလသာ မကင္းေသးတာကုိပဲ ေျပာတာ။ ကိေလသာ မကင္းေသးေတာ့ အခ်ိန္မေရြး ပူရမယ္။ မရွိလည္း ပူရမယ္။ ရွိလည္း ပူရမယ္၊ ကုန္လည္း ပူရမယ္။ ဘာမဆုိ ပူႏုိင္တယ္။ အပူကုိ ထိန္းႏုိင္၊ ျငိမ္းႏုိင္တာက တရားပဲရွိတာ။ လူဆုိတာ တရားနဲ႔ေတြ႔ဖုိ႔ အေရးအႀကီးဆုံးပဲ။ ေစာေစာ ေတြ႔ေလ စိတ္ေအးရေလ၊ အသိဦးေလ ေကာင္းေလပဲ။ လူေတြ စား၀တ္ေနေရး က်န္းမာေရး လုပ္ရင္း တရား ဆက္သြယ္ေရးရၾကဖုိ႔ ဘုန္းႀကီး အုိႀကီးလည္း ဆက္သြယ္ေရးတာ၀န္ကုိ စြမ္းႏုိင္သေလာက္ ထမ္းေဆာင္ ေပးေနပါတယ္။ ကုိယ္တုိင္ေဟာထားတဲ့ တရားေခြေတြကုိ အေျမာက္အျမား ကူးထားျပီး ေက်ာင္းေရာက္ လာသမွ် လူအားလုံးကုိ ေစ့ငေအာင္ ဓမၼဒါနအျဖစ္ အခမဲ့ ေ၀ငွ ေပးေနပါတယ္။ အရြယ္မေရြး ျမန္မာစာ ဖတ္တတ္သူ အားလုံး ဖတ္ရႈေလ့လာႏုိင္ေအာင္ သာမန္လူ နားလည္ ႏုိင္ေလာက္တဲ့ စကားအသုံး အႏႈန္းမ်ားနဲ႔ အိတ္ေဆာင္ စာအုပ္ကေလး ေတြလည္း အေျမာက္အျမား ေရးသားျဖန္႔ေ၀ ေပးေနပါတယ္။ အခမဲ့ ဓမၼဒါန ျဖန္႔ေ၀လွဴဒါန္းေပးေနတာပါ။ လူတုိင္း ေပါ့ေပါ့ပါးပါး သြားေလရာ ယူေဆာင္ ဖတ္ရႈ ေလ့လာႏုိင္ေအာင္ အိတ္ေဆာင္ စာအုပ္ငယ္ေတြပဲ စီစဥ္ ေပးထားပါတယ္။ ျဖန္႔ေ၀ေပးကမ္း လွဴဒါန္းလုိ႔ မကုန္ႏုိင္ေအာင္ လည္း စာအုပ္ေတြ သိန္းခ်ီျပီး အေျမာက္ အျမား ရုိက္ႏွိပ္ထားပါတယ္။ ေက်ာင္းေရာက္လာသူ အားလုံးအတြက္ စာအုပ္(၅)မ်ိဳးႏွင့္ တရား(၁)ေခြစီ အျမဲေ၀ေပး လွဴဒါန္းေနက်ပါ။ ေန႔ေန႔ညည ဘယ္အခါမဆုိ၊ ဘယ္ေနရာမွာမဆုိ တရားပြဲ ရွိရင္ လာသမွ် ပရိသတ္ အားလုံးအတြက္ စာအုပ္(၂)မ်ိဳးစီ ေစ့ငေအာင္ ေ၀ငွေပးပါတယ္။ လက္လွမ္းမီရာ စာၾကည့္တုိက္ ေတြမွာလည္း လွဴေပးတယ္။ ကုိယ္ႏွင့္ေတြ႔သူတုိင္း ဓမၼ လက္ေဆာင္ စာအုပ္ေပးေလ့ရွိပါတယ္။ အမ်ားနားလည္ေအာင္ ျမန္မာစကားေျပနဲ႔ပဲ ရွင္းရွင္းေလး ေဟာေျပာ ေရးသားေပး တယ္။ အမ်ားနားလည္ေစလုိတဲ့ ေမတၱာေစတနာ သက္သက္္နဲ႔ပဲ ေဟာေပးတယ္။ ေရးေပးတယ္။ ဘာအဖုိးအခကုိမွ် ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ မထားဘဲ ျပန္႔ပြားေစလုိတဲ့ ေမတၱာ ေစတနာ စစ္စစ္နဲ႔သာ အခမဲ့ ျဖန္႔ေ၀ ေပး တယ္။ လူေတြ ‘လူအား’ ျပည့္စုံဖုိ႔ပဲ အဓိကပါ။ ႏွစ္ဖက္ျမင္ ပညာမ်က္စိ ရွိမွ ‘လူအား’ ျပည့္စုံျပီး အစြမ္းသမားေတြ ျဖစ္ၾကမယ္။ ‘ အားလုံး ျငိမ္းခ်မ္းၾကပါေစ’ တိပိဋကဓရ(ေယာ)ဆရာေတာ္ အရွင္သိရိႏၵာဘိဝံသ ေဖ့စ္ဘုတ္မွ ကူးယူေဖၚျပသည္။